Ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, υποδέχθηκε σήμερα στο Υπουργείο Εξωτερικών, τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας, Hakan Fidan. Μετά την κατ’ ιδίαν συνάντηση των Υπουργών, ακολούθησαν διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών.
Καλωσορίζω τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, κ. Fidan, στην Ελλάδα.
Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας, Hakan Fidan – Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, Γιώργος Γεραπετρίτης,
Μετά τη συνάντηση των ηγετών των χωρών μας στο Βίλνιους πέρυσι, όπου καθιερώθηκε το πλαίσιο του διαλόγου μας, επισκέφτηκα την Άγκυρα, όπου αναφέρθηκα στους 3 βασικούς μας στόχους:
• να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα ζητήματα και να μετριάσει τις εντάσεις, ώστε να είναι δυνατός ο κίνδυνος αποφεύγεται.
• να διεξάγει τις συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών με βάση 3 πυλώνες, δηλαδή τον Πολιτικό Διάλογο, τη Θετική Ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
και,
• να προετοιμάσουμε τις συναντήσεις των δύο ηγετών μας προκειμένου να αποκτήσουμε μια ισχυρή και συνεχή πολιτική εντολή στο υψηλότερο επίπεδο.
Τους τελευταίους 16 μήνες έχουν παραχθεί απτά αποτελέσματα.
Οι ηγέτες των χωρών μας έχουν ήδη συναντηθεί 6 φορές, το Συμβούλιο Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, όπου υπογράφηκε η Διακήρυξη της Αθήνας, ενώ πραγματοποιήθηκαν δύο γύροι Πολιτικού Διαλόγου και Θετικής Ατζέντας και 3 συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, η τελευταία ένα μόλις πριν από δύο μέρες.
Συμφωνήσαμε ότι ο επόμενος γύρος Πολιτικού Διαλόγου και Θετικής Ατζέντας θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα τον επόμενο μήνα, στις 2 και 3 Δεκεμβρίου.
Δεν ισχυρίζομαι ότι μέσω του διαλόγου που αναπτύξαμε, τα προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών επιλύθηκαν ως εκ θαύματος. Υπήρξαν πράγματι δύσκολες στιγμές κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε. Ωστόσο, σε όλες τις περιπτώσεις, υπήρχε ένας άμεσος και ειλικρινής δίαυλος επικοινωνίας που απέτρεψε την κλιμάκωση.
Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι οι επαφές μας γίνονται πλέον τακτικές, όπως θα έπρεπε να είναι οι επαφές μεταξύ δύο γειτόνων, ειδικά στην πολύπλοκη γειτονιά μας. Η άμεση επικοινωνία των δύο λαών, όπως αυτή που καλλιεργήσαμε με το πολύ επιτυχημένο πρόγραμμα βραχυπρόθεσμων βίζας για Τούρκους πολίτες και τις οικογένειές τους σε 10 ελληνικά νησιά, συμβάλλει στην αμοιβαία κατανόηση και στην εξάλειψη των στερεοτύπων. Στόχος μας είναι να φέρουμε τους δύο λαούς πιο κοντά.
Στο πλαίσιο αυτό, είχαμε σήμερα την ευκαιρία να συζητήσουμε θέματα που αφορούν τις διμερείς μας σχέσεις.
Συζητήσαμε για την προετοιμασία του 6ου Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου, το οποίο πιστεύω ότι θα είναι ένα περαιτέρω βήμα προς την εδραίωση του θετικού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών. Προσβλέπουμε στην περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε τομείς όπως η οικονομία, ο τουρισμός, το εμπόριο και ο πολιτισμός. Ήδη το διμερές μας εμπόριο έχει σημειώσει σημαντική αύξηση κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, με την ελπίδα να φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, που είναι ο στόχος που έθεσαν οι δύο ηγέτες.
Ακόμη, με τον Υπουργό συζητήσαμε θέματα συνεργασίας για υποψηφιότητες σε διεθνείς οργανισμούς. Μεταξύ άλλων, όπως γνωρίζετε, υποβάλαμε από κοινού υποψηφιότητα για 2 από τις 4 πρώτες θέσεις του ΟΑΣΕ, τη θέση του Γενικού Γραμματέα και τη θέση του Διευθυντή του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Χαιρέτισα την επανέναρξη των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, στο πλαίσιο των κριτηρίων που καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Ο Υπουργός και εγώ συζητήσαμε επίσης για τις μειονότητες, οι οποίες, κατά την άποψη μας, πρέπει να λειτουργήσουν ως γέφυρες φιλίας. Και οι δύο πλευρές πρέπει να διασφαλίσουν ότι όλοι οι πολίτες που ζουν στις χώρες μας απολαμβάνουν πλήρη ισότητα ενώπιον του νόμου.
Είναι γνωστή η στάση μας στο Κυπριακό. Παραμένουμε προσηλωμένοι σε μια λύση που βασίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Παρά τις διαφωνίες μας, ελπίζουμε ότι η άτυπη συνάντηση της 15ης Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη και τα επόμενα βήματα που συμφωνήθηκαν, θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την επανέναρξη ενός παραγωγικού διαλόγου προς μια βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική λύση.
Σε έναν κόσμο γεμάτο διαιρέσεις, μια ενωμένη ευρωπαϊκή Κύπρος, εκτός από τις συνθήκες ευημερίας που θα δημιουργούσε για τους πολίτες της, θα αποτελούσε ένα εξαιρετικά σημαντικό παγκόσμιο σύμβολο.
Η ατζέντα μας περιελάμβανε επίσης αξιολόγηση των προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούνται για να ξεκινήσει μια ουσιαστική συζήτηση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή είναι μια αρχική, ειλικρινής προσέγγιση σε ένα δύσκολο αλλά κρίσιμο ζήτημα. Οι θέσεις μας σχετικά με το εύρος των συζητήσεων διαφέρουν.
Έχουμε μία και μοναδική διαφωνία με την Τουρκία. Ωστόσο, δεσμευμένοι σε μια ειλικρινή προσπάθεια για την επίτευξη προόδου μέσω του διαλόγου, θα συζητήσουμε αυτό το θέμα στην επόμενη συνάντησή μας στο εγγύς μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, επιβεβαιώσαμε τη βούληση μας να διατηρήσουμε το κλίμα που καταφέραμε να οικοδομήσουμε, με αμοιβαίο σεβασμό, βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου, του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και με αίσθημα ευθύνης για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας .
Ο Υπουργός και εγώ συζητήσαμε τις εξελίξεις στη διεθνή σκηνή, τη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τις εξελίξεις στον Καύκασο, τα Βαλκάνια και, ειδικότερα, τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Η Ελλάδα αναγνωρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, από την τρομοκρατική ενέργεια που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023 και ζητά την άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων. Ανησυχούμε ιδιαίτερα για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, όπου απαιτείται άμεση και εντατική βοήθεια. Ωστόσο, αυτό το έργο γίνεται ακόμη πιο δύσκολο μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA). Από την πλευρά μας, υποστηρίζουμε τον οδικό χάρτη των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός. Και, φυσικά, έχουμε επισημάνει την ανάγκη να παρέχουμε ένα απτό όραμα για την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του Ισραήλ.
Εκφράσαμε την ανησυχία μας για την πιθανότητα περαιτέρω κλιμάκωσης, μετά τα ιρανικά χτυπήματα στο Ισραήλ και τα αντίποινα από το Ισραήλ. Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η πιθανότητα μια κλιμάκωση στον Λίβανο να οδηγήσει σε άλλη μια ανθρωπιστική κρίση. Όπως γνωρίζετε, πρόσφατα συμμετείχα στη Διεθνή Διάσκεψη για την Υποστήριξη του Λιβανικού Λαού και της Κυριαρχίας στο Παρίσι και η Ελλάδα έχει ήδη παραδώσει δύο αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας με ιατρικές προμήθειες στον Λίβανο.
Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους κινδύνους που θέτουν αυτές οι κρίσεις σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία: τη μετανάστευση. Τον τελευταίο χρόνο έχουμε εντατικοποιήσει τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων Υπουργείων και οι πρόσφατες εξελίξεις καθιστούν αυτή τη συνεργασία ακόμη πιο επείγουσα, ειδικά για να εξαρθρωθούν τα δίκτυα διακινητών που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο. Και συμφωνούμε επίσης για την ανάγκη καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Δράττομαι αυτής της ευκαιρίας, κύριε Υπουργέ, για να προσθέσω ότι η θέση της Ελλάδας ως εκλεγμένου Μη Μόνιμου Μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για διετή θητεία (2025-2026) – και είχαμε την υποστήριξη της Τουρκίας για αυτές τις εκλογές, Και για αυτό θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, Υπουργέ – μας δίνει σημαντικό ρόλο και ευθύνη να συμβάλουμε στην ειρηνική επίλυση διεθνών διαφορών και να αντιμετωπίσουμε παγκόσμιες προκλήσεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίηση μου για τις προσπάθειες που καταβάλλονται και από τις δύο πλευρές για την ενίσχυση της διμερούς μας συνεργασίας και για τη διατήρηση διαύλων επικοινωνίας σε διάφορα επίπεδα, μεταξύ των οποίων και μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών
Αναγνωρίζουμε τις υπάρχουσες δυσκολίες. Ακόμα κι αν η εξεύρεση λύσεων δεν είναι εύκολη, συζητάμε με αίσθημα ιστορικής ευθύνης απέναντι στους λαούς μας και τις μελλοντικές γενιές, καθώς και με την κατανόηση της ανάγκης να συνεισφέρουμε στην ειρήνη, την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, τη σταθερότητα και την ευημερία για όλους τους λαούς.
Με αυτές τις σκέψεις σας καλωσορίζω ξανά, αγαπητέ Υπουργέ, αγαπητέ Χακάν, στην Αθήνα.
Σας ευχαριστώ.
