Eύα Σεΐντή: Η Κάσος και τα μονοπάτια της

Βρισκόμαστε ήδη στο μονοπάτι όταν βλέπουμε το Blue Star να μπαίνει στο λιμάνι. Είναι Κυριακή, 25 Αυγούστου, και για πολλούς το σινιάλο του είναι η τελευταία προειδοποίηση ότι από αύριο κιόλας κάθε κατεργάρης του Αιγαίου επιστρέφει αδιαπραγμάτευτα στον ξαλμυρισμένο πάγκο του. Στις καραβιές του αποκαλόκαιρου, τα χέρια στο κατάστρωμα απλώνονται πιο επιτακτικά. Χαιρετούν αλλά μοιάζουν και να θέλουν να πιαστούν από όσους στέκουν στο λιμάνι.

Για τη δική μου την παρέα, ευτυχώς το σινιάλο καθυστερεί ακόμα. Μέχρι χθες άγνωστοι μεταξύ μας, γίναμε αυτό το απόγευμα συν-Περιπατητές, άτακτα μέλη μιας άτυπης ομάδας ντόπιων και μη που μόνοι, δυο – δυο ή παρέες ολόκληρες εκκινούν να γνωρίσουν τις ομορφιές της Κάσου περπατώντας την και ατενίζοντας την από κορυφές και ξωκκλήσια.

Η Χριστίνα είναι ένα γελαστό κορίτσι που αγαπά να περπατά στην Κάσο. Έχει κάνει ήδη τις περισσότερες πεζοπορικές διαδρομές που προσφέρει το νησί και πρόθυμα σου δείχνει τις φωτογραφίες από τις εξερευνήσεις της.

Ο Γρηγόρης και η Τζούλια είναι μαζί τέσσερα αεικίνητα πόδια. Μέλη του Αθηναικού Ορειβατικού Συλλόγου πέρασαν από την Κρήτη στην Κάσο με σκοπό να την γνωρίσουν περπατώντας την.

Ο περίπατος εκτός από τη διαδρομή περιλαμβάνει και συντήρηση του μονοπατιού που ξεκινώντας από το Φρυ και τον Εμποριό φτάνει στο Πόλι μέσω της Παναγίας.

Οι σχίνοι και τα αγριόχορτα έχουν θεριέψει και τα μονοπάτια, όσο καλά κι αν είναι σχεδιασμένα, θέλουν φροντίδα. Ό,τι αγαπάς θέλει φροντίδα. Είτε είναι το νησί σου, ο άνθρωπος σου, η ψυχή σου. Αλλιώς χορταριάζει και γίνεται δύσβατο. Κι η παραμικρή βροχή μπορεί να το πνίξει.

Ο Ηλίας νοιάζεται για τα μονοπάτια, όσο νοιάζεται για την Κάσο. Ψάχνει συνεχώς τρόπους να την αναδείξει, να την εξελίξει και να την κάνει γνωστή. Η ψυχή των Περιπατητών, έχει έρθει εξοπλισμένος με εργαλεία και κάθε λίγο η ομάδα κάνει στάση για να κόψει και να απομακρύνει αγριόχορτα και πεσμένες πέτρες.

Ο Νίκος, που έρχεται είκοσι χρόνια πια στο νησί κι αν τον αποκαλέσεις «ντόπιο» καμαρώνει χαμογελαστός, έχει πάρει ήδη το πριόνι και εμείς απομακρύνουμε τους «εισβολείς» του μονοπατιού.

Το Ολοκαύτωμα, ή ο Πατημός, όπως τον λένε οι Κασιώτες, ήταν για την Κάσο, θέλοντας και μη, σημείο επανεκκίνησης. Το γυμνό τοπίο που διασχίζουμε, που βλέπεις όπου κι αν σταθείς στην Κάσο, σου θυμίζει το ανεξίτηλο τραύμα.

Περνάμε τις έξι εκκλησιές, που, όπως θέλει ο θρύλος, απάλλαξαν την περιοχή από τα κακά πνεύματα και την Παναγιά του Γιώργη που χτίστηκε το 1770. Δίπλα σε νεόχτιστα συναντάμε απομεινάρια αρχαίων τάφων.

Στα λαξευμένα σκαλοπάτια που διασχίζουμε για να φτάσουμε στο Πόλι, τα πατήματα μας συναντιούνται τώρα με πατήματα αρχαίων προγόνων.

Η Έλενα, η νεότερη της παρέας, τα ανεβαίνει με προσοχή. Είτε περπατεί στα μονοπάτια της Κάσου, είτε χορεύει σούστα στα πανηγύρια της, η ηλικία της δίνει φτερά στα πόδια.

Πανηγύρια… Εκεί να δεις πατήματα. Αποφασιστικά και σίγουρα. Σαν τη σιγουριά ότι τούτη γη που την πατούμε όλοι μέσα θε να μπούμε. Ακόμη κι οι νέες μαντινάδες «πατούν» πάνω σε παλιούς σκοπούς.

Ατενίζουμε από τη μία τα βουνά και από την άλλη τη θάλασσα. Περνάμε καπετανόσπιτα και ξερολιθιές.

Παίρνοντας την κάθοδο από το Πόλι γελαστοί άνθωποι μας χαιρετούν. Η Κάσος είναι οι άνθρωποι της. Περπατούν χαμογελαστοί και καλημερίζουν γνωστούς κι αγνώστους. Αν τσιγκουνεύεσαι την «Καλημέρα», μάλλον αυτό το νησί δεν σου κάνει.

Ένας αδόκητος χαμός είναι ικανός να βυθίσει όλο το νησί σε πένθος, να κάνει την κασιώτικη λύρα να σωπάσει για μέρες. Ακόμη κι αν ο δρόμος σε έφερε εδώ μόνο μια φορά, δεν λησμονιέσαι: «Θυμάσαι τον τάδε… που είχε έρθει εκείνο το καλοκαίρι;».

Η σκέψη ότι στην Κάσο δεν ξεχνιέσαι κάνει την θλίψη του αποκαλόκαιρου λίγο περισσότερο ανεκτή. Το καράβι που σε παίρνει στην βάση σου αδιαπραγμάτευτα, στο μυαλό σου έχει ήδη ξεκινήσει το ταξίδι που θα σε ξαναφέρει σ’ αυτόν τον τόπο.