Το 30ο επεισόδιο της διαδικτυακής εκποµπής “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων”, στάθηκε αφορµή να γνωρίσουµε από τη µία άκρη της µέχρι την άλλη, την Ηρωική Νήσο Κάσο, ενώ παράλληλα καταγράψαµε παραδοσιακές συνταγές φαγητών που µαγείρεψαν για την εκποµπή µας νοικοκυρές του νησιού από τον δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο Αρβανιτοχωρίου.
Η Κάσος είναι ένα µικρό νησί το οποίο ανήκει στα ∆ωδεκάνησα και βρίσκεται πολύ κοντά στην βόρειο ανατολική πλευρά της Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου Κρήτης.
Πρωτεύουσα και λιµάνι της Κάσου είναι το Φρυ όπου και η έδρα του ∆ήµου Κάσου ο οποίος έχει στη δηµοτική του περιφέρεια όλα τα χωριά του νησιού.
Την Αγία Μαρίνα, το Αρβανιτοχώρι, την Παναγιά και το Πόλι. Το σχήµα του νησιού είναι επίµηκες και πλησιάζει τη ροµβοειδή µορφή µ’ ένα µήκος ακτών περίπου 60 χιλιοµέτρων µε την πιο ψηλή κορυφή των βουνών της να την έχει ο Πρίωνας µε 601 µέτρα.
Ο πληθυσµός της Κάσου σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή έδειξε ότι ανέρχεται σε 1250 περίπου κατοίκους
Η ιστορία του νησιού έχει βαθύ παρελθόν αλλά θα επικεντρωθούµε στα νεότερα χρόνια, όπου η Κάσος διαδραµάτισε σηµαντικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 συνεισφέροντας στον ελληνικό επαναστατικό στόλο όλα σχεδόν τα πλοία της ως µεγάλη ναυτική δύναµη αλλά και γενέτειρα αρκετών πλοιοκτητών που ήταν
Προφανώς επειδή η Κάσος βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα κοµβικό σηµείο του Αιγαίου και Κρητικού πελάγους και λόγω της σηµαντικής της ναυτικής δύναµης που διέθετε, εκτός την υποστήριξη που προσέφερε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, υποστήριξε και την εξέγερση των Κρητικών µε πολλαπλές επιθέσεις κατά Αιγυπτιακών και Τουρκικών πλοίων, αιτία που αποτέλεσε στόχο των Οθωµανών.
Προς τιµωρία των ηρωικών αγωνιστών της Κάσου, αποτέλεσε το ολοκαύτωµα µε την ολοσχερή καταστροφή του νησιού που άρχισε στις 2 Ιουνίου 1824 από Οθωµανούς µε σύµπραξη Αιγυπτίων.
Ηρωική ήταν η αντίσταση των Κασιωτών όπου µεταξύ αυτών αναδείχθηκε ο πατριωτισµός και η γενναιότητα των καπεταναίων Μάρκου Μαλλιαράκη, Νικολάου Γρηγοριάδη και Νικολάου Γιούλιου µε το προσωνύµιο Μπουρέκα, αλλά ο υπεράριθµος εχθρός κατόρθωσε την ολοσχερή καταστροφή της Κάσου.
Για την ηρωικό αγώνα των κατοίκων του µικρού νησιού, η Ελληνική Πολιτεία – πολύ αργά και όχι µε τις διαστάσεις που έπρεπε – αναγνώρισε επίσηµα την προσφορά τους στον απελευθερωτικό αγώνα της Ελληνικής επανάστασης του 1821 και από τον Νοέµβριο του 2018 µε ψήφισµα της η Βουλή τον Ελλήνων, την ονόµασε Ηρωική Νήσο Κάσο.
Τον τρέχοντα µήνα που διανύουµε συµπληρώθηκαν διακόσια χρόνια από την αποφράδα περίοδο του Ιουνίου 1824 όπου η µικρή Κάσος καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Αιγυπτιακό στόλο.
Στις φετινές επετειακές εκδηλώσεις που άρχισαν στο νησί από τις 6 Ιουνίου και κορυφώθηκαν το Σαββατοκύριακο 15 και 16 του µήνα, τίµησε µε την παρουσία της η πρόεδρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
