Ξεφυλλίζοντας το καταστατικό του Συλλόγου Αμερικής «η Ομόνοια», από το αρχείο της Καλλιόπης και Νίκου Καρακατσάνη, που μας παραχώρησε η κα. Καλλιρρόη Δεστέ-Βόζου, έπεσε το μάτι μας στην πρώτη του σελίδα. Μας υποδέχεται η γνωστή μας σχολική κουκουβάγια και ένα ποίημα, αντί προλόγου.
Ένα δημιούργημα που εντυπωσιάζει με την διαδοχή των λέξεων. Η ωδή προς την παιδεία συνοψίζει με κομψότητα αυτά που κινητοποίησαν τους προγόνους μας για να αναγείρουν τα λαμπρά μας εκπαιδευτήρια:
Η Παιδεία, ως Φως, Οδηγός, Πηγή, Πυξίδα, Νύμφη,Ελπίδα,Στήριγμα, Σωτήρας των ψυχών....
Το ποίημα καταλήγει με τον απώτερο στόχο του συλλόγου και εμφανίζεται το όνομά του: «η Ομόνοια»:
Δός ημίν ορθοφρόνων, ομόζηλον πνεύμα εν υγεία,|
Ίνα δρώμεν αεί εν στενή θεαρέστω συμπνοία.
… δώσε μας σωφροσύνη, ομόνοια και πνεύμα υγιές,
για να πράττουμε πάντοτε σε θεάρεστη σύμπνοια.
Αν και δεν αναφέρεται ο συγγραφέας, πιθανολογούμε ότι πρόκειται για τον αείμνηστο ιερέα και πνευματική φυσιογνωμία της κοινότητός μας, τον πατέρα Νικόλαο Παναγιώτου (παπά-Νικόλα). Ο χειρισμός της γλώσσας και οι κοινωνικές του ευαισθησίες παραπέμπουν σε αυτόν, που άλλωστε συνέβαλλε στη συγγραφή του καταστατικού του συλλόγου το 1932. Να θυμήσουμε ότι η ανέγερση των εκπαιδευτηρίων στο Απέρι ήταν ιδρυτική αρχή του Συλλόγου Ομονοίας Αμερικής.
ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
(Αντί προλόγου)
Φως ανέσπερο, οδηγέ σωτηρίας,
πηγή αγαθών και πυξίδα ευτυχίας,
νύφη αγνή της νεότητας εσύ,
ελπίδα και στήριγμα των φτωχών,
είμαστε λάτρεις σου, Παιδεία που σώζεις τις ψυχές!
Σε σένα προσφέρουμε έναν ελάχιστο φόρο
ενισχύοντας τα σχολεία του Απερίου Καρπάθου,
εκεί όπου οι φιλομαθείς νέοι μορφώνονται με χαρά
μέσα στο αδιάλειπτο φως και δοξάζουν τον προστάτη Θεό.
Με την κραταιά βοήθεια Του, Παιδεία,
δώσε μας σωφροσύνη, ομόνοια και πνεύμα υγιές,
για να πράττουμε πάντοτε σε θεάρεστη σύμπνοια.
Ευχαριστούμε τους συνεργάτες μας, που επιμελήθηκαν τη νεοελληνική απόδοση του ποιήματος. Τον Τάσο Αναστασίου και την Ευδοξία Σακελλιάδη, φιλολόγους καθ. μέσης εκπαίδευσης.
“Απέρι Καρπάθου”
Μανόλης Μιχ. Τσαγκάρης
