Οι άνθρωποι δεν είναι νησιά. Ακόμη κι αν κάποιες στιγμές αναζητούν την ηρεμία τους, η φύση τους είναι να ανταμώνουν, να συνδέονται με συναισθήματα και εμπειρίες, να συμ-βαδίζουν.
Οι άνθρωποι είναι μονοπάτια. Το ανάγλυφo τους διαφέρει. Άλλων η διαδρομή περπατιέται εύκολα, χωρίς γλιστερές πέτρες κι ανηφόρες. Άλλα είναι πιο δύσβατα, πρέπει να πιαστείς γερά, τα βήματά σου να είναι καλά ζυγισμένα. Πολύ συχνά τα μονοπάτια αυτά συναπαντιόνται, ενώνονται και μετά χωρίζουν πάλι. Ο προορισμός ίδιος ή διαφορετικός. Άλλοι αποζητούν τις κορυφές, άλλοι τα απάνεμα λιμάνια.
Το δικό μου μονοπάτι, όσες διακλαδώσεις κι αν έχει, πάντα φτάνει στην Κάσο. Από τόπος καταγωγής, είναι πια ο απαραίτητος σταθμός όταν οι πνεύμονες θέλουν ανάσες, η ψυχή ντάντεμα, οι αισθήσεις έχουν ξεμείνει από μυρωδιές, εικόνες, γεύσεις, ήχους.
Εκείνο το ζεστό απόγευμα του Σαββάτου, μια ντουζίνα άνθρωποι – μονοπάτια και μονοπάτια αληθινά συναντηθήκαμε.
Για τις επόμενες τρεις ώρες γίναμε συνοδοιπόροι -στην κυριολεξία.
Αφετηρία, η πλατεία του Αρβανιτοχωρίου. Αφορμή, η πεζοπορική εξόρμηση – κάλεσμα του Δήμου της Ηρωικής Νήσου Κάσου, που τα τελευταία χρόνια έχει βαλθεί να κάνει την Κάσο ένα φιλόξενο περιπατητικό πέρασμα για όσους βαστάν τα πόδια τους, αλλά κυρίως η καρδιά τους.
Ο Ηλίας, γέννημα – θρέμμα της Κάσου και «ψυχή» των εξορμήσεων, δίνει το πράσινο φως. Ή μάλλον το γαλανόλευκο, αφού τέτοια ήταν τα χρώματα της σήμανσης που ακολουθήσαμε στη διαδρομή. Είναι η δεύτερη από τις συνολικά επτά που έχουν χαρτογραφηθεί, βασισμένες στα παλιά μονοπάτια που οδηγούσαν σε κάθε γωνιά του νησιού, πολύ πριν την έλευση των «αμαξωτών».
Ανηφορίζοντας προς τον Προφήτη Ηλία, το εκκλησάκι με τη μαγική θέα προς όλους τους οικισμούς του νησιού, άνθρωποι και μονοπάτια γινόμαστε ένα. Οι πιο βιαστικοί προπορεύονται, άλλοι έχουν το δικό τους τέμπο, οι μυρωδιές από το φασκόμηλο, το θυμάρι και τη ρίγανη είναι οι οδηγοί μας, τα μαυροπούλια από πάνω μας σιγουρεύονται ότι όλα πηγαίνουν καλά.
Η Εύη και η Πόπη μοιάζουν να έχουν χαρτογραφήσει κάθε σπιθαμή του νησιού αλλά πάντα διψούν να ανακαλύψου κι άλλες.
Η Κορίν κι ο γιος της έφτασαν από το Λονδίνο με τις αποσκευές τους γεμάτες προσδοκία για νέες περιπέτειες και από το χαμόγελό τους συμπεραίνω ότι τις βρήκαν.
Η Έλλη από τα Ιωάννινα, με τον χάρτη του Kasos Trails στα χέρια, ξεκίνησε με τη φίλη της για αλλού αλλά ο μαΐστρος τις έφερε πιο δυτικά και μπήκαν στη διαδρομή με την αλμύρα των Αρμαθιών ακόμη στα μαλλιά.
Η Γεωργία είχε έρθει ξανά στην Κάσο πριν από 6 χρόνια και φέτος επέστρεψε αποφασισμένη να την περπατήσει ολάκερη με το γοργό της βήμα.
Ο Βαγγέλης μόλις μεγάλωσαν τα παιδιά του άφησε την Αθήνα για να ζήσει μόνιμα στο νησί που αγαπά. Την περπατά χαμογελαστός με το μπαστούνι του, με την αυτοπεποίθηση του ανθρώπους που ξέρει ότι έκανε τη σωστή επιλογή.
Ο Δημήτρης, έμπειρος πεζοπόρος, ήρθε από την Κρήτη έχοντας ήδη σχεδιάσει και το επόμενο ταξίδι του εδώ. Η Χριστίνα δανείστηκε για την εξόρμηση τα αθλητικά του γιού της. Στη διαδρομή ονειρεύεται παγωτό και βομβαρδίζει τον Ηλία με ερωτήσεις.
Τους τόπους, όπως και τους ανθρώπους, για να τους γνωρίσεις πρέπει να τους περπατήσεις. Διασχίζοντας μητάτα και περίκλειστα χωράφια, φραγκοσυκιές και έρεικες, συνεχίζουμε την πορεία μας προς την ενδοχώρα.
Ο Ηλίας μας μιλά για την έλευση του Βενιζέλου στην Κάσο το ’35 από το Αυλάκι και απαντά πρόθυμα σε όλες τις απορίες μας. Φτάνοντας στον Προφήτη Ηλία μας μιλά για τη στρατηγική θέση της περιοχής στον πόλεμο και τα απομεινάρια της αντιαεροπορικής ιταλικής εγκατάστασης που εντοπίζονται ακόμη εκεί.
Η ζέστη δεν συναινεί να φτάσουμε στη Στηλοκαμάρα, την ατενίζουμε από μακριά και κατηφορίζουμε προς την Αγία Μαρίνα περνώντας από μία θέση με ανοικτή θέα, όπου τα ερείπια υποδηλώνουν την ύπαρξη μίας πιθανής φρυκτωρίας.
Η Κάσος είναι στα χείλη όλων μας.
Η άγρια, μοναδική του ομορφιά, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για το νησί μας, πώς μπορεί να συνδυαστεί το «μοίρασμα» του τόπου που αγαπάς με τον ξένο ταξιδιώτη, προστατεύοντάς τον όμως παράλληλα από την αλλοίωσή του.
Δύσκολα μονοπάτια αυτά, πιο περίπλοκα κι από την πιο απαιτητική διαδρομή.
Ο ήλιος έχει δύσει από ώρα πίσω από τα Αρμάθια, όσοι πήραν μαζί κινητά δεν σταματούν να απαθανατίζουν το ηλιοβασίλεμα, οι άλλοι το κλείνουν στην καρδιά τους.
Στο μονοπάτι προς Αρβανιτοχώρι, έχει πια σκοτεινιάσει. Οι άνθρωποι – μονοπάτια χωρίζουν σιγά σιγά για να ακολουθήσουν και πάλι τη δική τους πορεία. Οι φωτογραφίες μας και οι ιστορίες που ανταλλάξαμε στη διαδρομή είναι οι συνδετικοί μας κρίκοι. Μπορεί να ξαναανταμώσουμε, πού ξέρεις, σε κάποια άλλη διαδρομή. Μπορεί και όχι.
Οι άνθρωποι δεν είναι νησιά.
Αλλά επιστρέφουν στα νησιά που αγαπάνε. Γιατί εκεί που νομίζεις ότι τα έχεις μάθει πια, υπάρχει κάτι ακόμη να ανακαλύψεις. Όποιος μπορεί, ας ανακαλύψει κάτι ακόμα από την Κάσο, ακόμα καλύτερα περπατώντας την.
Εύα Σεϊντή
Φωτογραφίες: ΣΦΥΡΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
