Το Γενικό προγραμματικό σχέδιο (Master plan) λιμένα συντάσσεται με σκοπό την ανάλυση των προοπτικών ανάπτυξης του λιμένα, το σχεδιασμό των εγκαταστάσεων του και των προτεινόμενων έργων σε αυτόν, την εξέταση κόστους – οφέλους των προτεινόμενων παρεμβάσεων και την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων τους.
Η εκπόνηση Master Plan είναι μεν προαιρετική για λιμάνια τοπικής σημασίας ,στους οποίους έχει καταταγεί το λιμάνι της Καρπάθου, αλλά δεν παύει να είναι χρήσιμο και για αυτά .
Το Master Plan αποτελεί ουσιαστικά ένα γενικό πολεοδομικό σχέδιο (ΓΠΣ),με τη διαφορά ότι το ΓΠΣ αναφέρεται στην πόλη και το Master Plan στο σχεδιασμό των λιμενικών υποδομών.
«Το Γενικό Προγραμματικό Σχέδιο αποτυπώνει τη μορφή των απαραίτητων λιμενικών και συγκοινωνιακών έργων που θα πρέπει να κατασκευαστούν για την αποτελεσματική και ασφαλή εξυπηρέτηση της μελλοντικής κίνησης του λιμένα, όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί σε βάθος χρόνου 20 έως 30 ετών.»
Αυτά αναφέρει ο μελετητής του νέου λιμανιού της Καρπάθου κ, Γιαμιν για τις μελετες των λιμανιών του Γυθείου και του Μαρμαρίου της Εύβοιας και προσθέτει πως «Η εκπόνηση ενός γενικού προγραμματικού σχεδίου είναι κομβικής σημασίας για το φορέα διαχείρισης του έργου καθώς με αυτό αποκτά έναν κοστολογημένο μακροπρόθεσμο λειτουργικό σχεδιασμό, τον οποίο μπορεί να υλοποιήσει τμηματικά ή και να αναθεωρήσει σε περίπτωση μεταβολής του οικονομικού ή κοινωνικού περιβάλλοντος “.
Αυτά όμως φαίνεται να ισχύουν για άλλα λιμάνια και όχι για την Κάρπαθο όπου ο ίδιος μελετά το νέο λιμάνι, όχι με βάση τις μελλοντικές ανάγκες και προοπτικές ανάπτυξης του νησιού μας αλλά επικαλούμενος το προ 40ετίας ΓΠΣ που αφορά την πόλη και όχι το λιμάνι των Πηγαδίων .
Με επίκληση του ΓΠΣ της πόλης των Πηγαδίων ανέλαβε το 2013 να μελετήσει την κατασκευή της εικονιζόμενης προβλήτας στο Γαρόνησο προϋπολογισμού 4,5 εκατομμυρίων με μοναδικό φελος την ελάφρυνση της κίνησης οχημάτων στα 300 μ της παραλιακής.
Προσομοίωση της αρχικής λύσης που ανέλαβε το 2013 ο κ. Γιαμιν να μελετήσει και μπήκε στο αρχείο το 2017.
Και όταν η ΕΣΑΛ τον Ιανουάριο του 2016 δεν ενέκρινε την πρόταση αντί να μελετηθούν άλλες εναλλακτικές λύσεις ασκήθηκαν πιέσεις για την έγκριση της λύσης που παρουσίασε το 2017 που προβλέπει την καθαίρεση του σημερινού κυματοθραύστη για την δημιουργία νέου στομίου του λιμανιού και την σύνδεση της προβλήτας με το Γαρόνησο.΄
Σχεδιάγραμμα της προωθούμενης λύσης.
Στην πραγματικότητα με την λύση που τελικά εγκρίθηκε από την ΕΣΑΛ το 2022, με ισχυρές πολιτικές πιέσεις, προϋπολογισμού 10.6 εκατομμυρίων , δημιουργείται νέο λιμάνι στο εσωτερικό του θα μπορουν να ελλιμενισθούν 8 μικρά ημερόπλοια μήκους 30 μ. όπως φαίνεται από το παρατιθέμενο σχέδιο του μελετητή .
Ο ίδιος μελέτησε και την «ανάπλαση» του παραλιακού μετώπου προϋπολογισμού 2,2 εκατομμυρίων , που αντί δια πλάτυνσης προβλέπει στένεμα του παραλιακού δρόμου και διατήρηση των βράχων για την προστασία του από τους κυματισμούς που θα εξακολουθήσουν να τον προσβάλλουν . Ο ίδιος εκπόνησε και την προμελέτη για κατασκευή νέου λιμένα οχληρών στην παραλία της Αγίας Κάρας, προϋπολογισμού 7,3 εκατομμυρίων, που θα μπορεί να εξυπηρετήσει πλοία μήκους 100 μ. η οποία εκκρεμεί για έγκριση στην ΕΣΑΛ.
Εν ολίγοις βάσει του προωθούμενου σχεδιασμού προβλέπεται να διατεθούν πάνω από είκοσι (20) εκατομμύρια για κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων οι οποίες δεν καλύπτουν ούτε καν τις σημερινές ανάγκες του νησιού μας , αφού δεν παρέχουν δυνατότητα εξυπηρέτησης , όχι μόνο κρουαζιερόπλοιων όπως ζητούσαν από το 2016 η Πανελλήνια Ενωση κρουαζιερόπλοιων άλλα ούτε καν μεγάλων θαλαμηγών (mega yachts).
Περιμέναμε από τους υποψηφίους Δημάρχους να τοποθετηθούν επί του θέματος και να δηλώσουν πως θα προσπαθήσουν να αναθεωρήσουν τον σχεδιασμό με στόχο να αποκτήσει η Κάρπαθος τις λιμενικές εγκαταστάσεις που έχει ανάγκη και της αρμόζουν.
Αντί αυτού με έκπληξη ακούσαμε τον επικεφαλής της παράταξης «Πρόοδος της Καρπάθου» στην ημερίδα που διοργάνωσε για την εκμετάλλευση των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων «για την Κάρπαθο που μας αξίζει», να αναφέρει ότι θα προχωρήσει στην κατασκευή του νέου λιμανιού.
Όμως η Κάρπαθος αξίζει σωστών λιμενικών εγκαταστάσεων , οι οποίες μπορούν να κατασκευασθούν με τις ίδιες ή και λιγότερες πιστώσεις με ένα σωστό προγραμματικό σχεδιασμό τους.
Είναι γεγονός πως ο κόσμος κουράστηκε να ακούει για λιμάνι και λιμάνι να μη βλέπει και πολλοί είναι εκείνοι που παρότι διαφωνούν με τους προωθούμενους σχεδιασμούς δεν εκφράζουν την διαφωνία τους .
Όμως λιμάνια δεν γίνονται εύκολα και τα λάθη στο σχεδιασμό τους δύσκολα διορθώνονται.
Τι μπορεί να γίνει τώρα:
Για το κυρίως λιμάνι των Πηγαδίων από τον σχεδιασμό του κ. Γιαμίν να υλοποιηθεί μόνο προέκταση του ακρομωλίου κατά 177 μ και η κατασκευή του κρηπιδώματος των ημερόπλοιων ανατολικά του Γαρόνησου, όπως πρότεινε η τεχνική υπηρεσία του λιμενικού Ταμείου από το 2019 και αντί του κρηπίδωματος που ενώνει την προβλήτα με το Γαρόνησο , της καθαίρεση του σημερινού κυματοθραύστη και των μη απαραίτητων εκβαθύνσεεων να διατεθούν οι αντίστοιχες πιστώσεις για την κατασκευή αποσπασμένου περιφερειακού κρηπιδώματος-δρόμου προς το καρνάγιο[i] όπως η φωτογραφική προσομοίωση που παρατίθεται.
Εικόνα 3: Προτεινόμενος γενικός σχεδιασμός βασισμένος στην λύση που είχε προτείνει το 2019 η ΤΥ του λιμενικού ταμείου με την προσθήκη αποσπασμένου παρακαμπτήριου.
Δεδομένου δε ότι με την επέκταση του ακρομολίου κατά 200 μ και την διατήρηση του σημερινού κυματοθραύστη θα προστατεύεται πλήρως η λιμενολεκάνη από τους κυματισμούς να τροποποιηθεί η μελέτη ανάπλασης του παραλιακού, να αφαιρεθούν τα βράχια και να κρηπιδωθεί καθ’ όλο το μήκος του το παραλιακό μετωπο και έτσι εκτός της δια πλάτυνσης του δρόμου και την δημιουργία πεζόδρομου να δημιουργηθούν κρηπιδώματα μήκους 400 μ για μικρά σκάφη καθώς και ελεγχόμενος χώρος στάθμευσης 4000 τμ στο Γαρόνησο και έτσι ο Δήμος αντί να πληρώνει δεκάδες χιλιάδες ευρώ κάθε χρόνο για μίσθωση ιδιωτικών οικοπέδων για δημιουργία παρκινγκ θα μπορεί να έχει αν θέλει και έσοδα.
Τέλος με τα 7.3 εκατομμύρια ευρώ που προϋπολογίζεται το κόστος κατασκευής νέου λιμανιού οχληρών στην Αγία Κάρα να κατασκευαστεί στην βραχώδη παραλία κάτω από το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου , στην θέση που και η Τεχνική Υπηρεσία του Λ.Τ. θεωρεί ως ιδανική,, ένα κρηπίδωμα μήκους 100 μ για την εκφόρτωση των οχληρών και επικίνδυνων και μια προβλήτα πλάτους 180 μ για την εξυπηρέτηση των πλοίων της ακτοπλοΐας το καλοκαίρι , ώστε να απαλλαγεί ολόκληρη η πόλη από την κίνηση των οχημάτων προς και από τα πλοία .
Προτεινόμενος σχεδιασμός λιμενικής εγκατάστασης στην θέση που θεωρεί ιδανική η ΤΥ του ΛΤ.
Περιμένουμε από τους επικεφαλής των παρατάξεων και υποψηφίους ΔΣ να διατυπώσουν ξεκάθαρα την θέση τους για το σοβαρό ζήτημα και ελπίζουμε το Δημοτικό Συμβούλιο που θα προκύψει από τις επερχόμενες εκλογές να έχει το σθένος να απαιτήσει την αναμόρφωση των προωθούμενων σχεδιασμών, όπως παραπάνω, για να αποκτήσει επι τέλους η Κάρπαθος σωστές λιμενικές υποδομές που θα καλύψουν μακροπρόθεσμα τις ανάγκες της και οι οποίες θα μπορούν να επεκταθούν εύκολα στο μέλλον αν οι συνθήκες το επιβάλουν .
[i] Η αρχαιολογική υπηρεσία το 2016 είχε αναφέρει πως ήταν κατ αρχή αντίθετη με κατασκευή έργου σε επαφή με την Ακρόπολη αλλά επιφυλασσόταν να διατυπώσει την οριστική θέση της μετα την υποβολή της σχετικής προμελέτης. Για αυτό προτείνεται η κατασκευή αποσπασμένου κρηπιδώματος- δρόμου που δεν θα έχει επαφή με την Ακρόπολη.
