Στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός νέου στρατηγικού σχεδίου για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό μας, αναφέρεται με πρόταση που κατέθεσε προς τα Υπουργεία Τουρισμού, Οικονομικών, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας.
«Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και συνδέεται με ακραία καιρικά φαινόμενα, φυσικές καταστροφές και άνοδο της θερμοκρασίας, στοιχεία που αναπόφευκτα επηρεάζουν τον τουρισμό. Τον τελευταίο χρόνο, είναι περισσότερο ορατά αυτά τα στοιχεία και τα επιστημονικά μοντέλα δουλεύουν ήδη για τη μορφή που θα προσλάβει», αναφέρει ο κ. Κόνσολας.
Επικαλείται μελέτες του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Διανέοσις που προβλέπουν ότι θα έχουμε 8 επιπλέον καύσωνες κάθε χρόνο.
Αν επικρατήσουν αυτές οι συνθήκες, είναι δεδομένο ότι οι κλιματολογικές συνθήκες δεν θα είναι ευχάριστες για τον επισκέπτη, θα επηρεαστεί ένα μεγάλο μέρος των τουριστικών δραστηριοτήτων.
Αναφέρεται στις επιπτώσεις, όπως:
- – Η αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στην επόμενη 20ετία, με το καλό σενάριο να προβλέπει αύξηση θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς, το μέσο κατά 4,5 βαθμούς και το κακό σενάριο κατά 8,5 βαθμούς.
Ο Μάνος Κόνσολας αναφέρει ότι: «αν υπάρχει μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς κελσίου, είναι πιθανό να χαθεί το 1% των διανυκτερεύσεων και αυτό αποτελεί μια μετριοπαθή εκτίμηση.
Ακόμη, όμως, και μια απώλεια του 1% των διανυκτερεύσεων, συνιστά μια απώλεια της τάξης των 825 εκατομμυρίων ευρώ για τον τουρισμό μας». - Αύξηση των ενεργειακών και υδροδοτικών αναγκών στις τουριστικές περιοχές
- Διάβρωση των ακτών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Υπολογίζεται ότι το 3,5% της έκτασης της χώρας κινδυνεύει να χαθεί από τη διάβρωση των ακτών, και οι επιπτώσεις θα μεταφραστούν σε απώλεια της τάξης του 2% του ΑΕΠ που δεν είναι καθόλου αμελητέα.
- Αύξηση από 15 έως 70% των ημερών υψηλού κινδύνου για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Ο Μάνος Κόνσολας τονίζει ότι ο τουρίστας του μέλλοντος θα επιλέγει με βάση τις κλιματολογικές συνθήκες, το φυσικό περιβάλλον, τις υποδομές, την ελαχιστοποίηση κάθε μορφής κινδύνου .
Ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κάνει λόγο για την ανάγκη διαμόρφωσης ενός νέου στρατηγικού σχεδίου για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό, με 5 προτεραιότητες:
1ον: Σύσταση διϋπουργικού οργάνου με τη συμμετοχή των Υπουργείων Τουρισμού, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Υποδομών, που θα εξετάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό και θα υλοποιήσει πολιτικές και δράσεις για την αντιμετώπισή τους.
2ον: Πρόταξη της έννοιας της αειφορίας. Η ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων, η ανάπτυξη υποδομών στις τουριστικές επιχειρήσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού αλλά και η δημιουργία νέων ενεργειακών και υδροδοτικών υποδομών για μεγάλους τουριστικούς προορισμούς .
3ον: Βιώσιμος Τουρισμός. Την ποιότητα του τουριστικού μας προϊόντος την υπονομεύει άμεσα, αλλά και σε βάθος χρόνου, το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Της υπερσυγκέντρωσης, δηλαδή, επισκεπτών και τουριστικών δραστηριοτήτων σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ένα συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό που εξαντλεί τις υποδομές, τα αποθέματα και τους φυσικούς πόρους, ρίχνει την ποιότητα και βραχυπρόθεσμα αλλά και μεσοπρόθεσμα, σημαίνει μειωμένο δείκτη ικανοποίησης των επισκεπτών.
Άρα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του υπερτουρισμού, με νέες και επικαιροποιημένες μελέτες για τη φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού, που θα επικαιροποιήσουν και θα καθορίσουν τον χωροταξικό σχεδιασμό κάθε τουριστικού προορισμού.
4ον: Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος.
Η κλιματική αλλαγή, δημιουργεί και μια ευκαιρία, με την άνοδο της θερμοκρασίας, γεγονός που σημαίνει ότι θα υπάρχουν κλιματολογικές συνθήκες τέτοιες που θα επιτρέπουν τις διακοπές και τους μήνες Οκτώβριο και ενδεχομένως Νοέμβριο, ενώ η τουριστική περίοδος μπορεί να ανοίγει πολύ νωρίτερα από ό, τι σήμερα.
Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε και να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία, να είναι ελκυστικός ένας τουριστικός προορισμός αλλά και κάθε τουριστικός προορισμός αυτούς τους μήνες. Με νέες υποδομές αλλά και με την ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού που θα διαφοροποιήσουν το σημερινό μονοδιάστατο προϊόν.
5ον: Πράσινος μετασχηματισμός των τουριστικών καταλυμάτων και επιχειρήσεων.
Ο πράσινος μετασχηματισμός συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, με τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των τουριστικών επιχειρήσεων, τη μείωση του ενεργειακού τους κόστους, υποδομές εξοικονόμησης νερού. Με δεδομένο ότι το κτιριακό απόθεμα των τουριστικών μας καταλυμάτων σε μεγάλο βαθμό έχει υψηλό δείκτη παλαιότητας, προκύπτει η ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων και εκσυγχρονισμού τους με όρους βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και ενεργειακής εξοικονόμησης.
Συνεπώς, θα χρειαστούν πολλά και ποικίλα προγράμματα στα πρότυπα του «Εξοικονομώ», με σοβαρά και ουσιαστικά κίνητρα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης-πρότασης του κ. Κόνσολα.
Αθήνα, 28 Ιουλίου 2023
Α.Π.: 278/28-7-2023
Ε Ρ Ω Τ Η Σ Η
Προς
Κυρία Υπουργό Τουρισμού
Κύριο Υπουργό Οικονομικών
Κύριο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Κύριο Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
Κύριο Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
ΘΕΜΑ: «Στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον ελληνικό τουρισμό»
Κύριοι Υπουργοί,
Κυρία Υπουργέ,
Όλα όσα ζήσαμε με την πανδημία, αποτελούν μια υπενθύμιση σε όλους για το πόσο ευαίσθητος είναι ο τουρισμός ως προϊόν. Για το πόσο μπορεί να επηρεαστεί από εξωγενείς, απρόβλεπτους και ακραίους παράγοντες, όπως οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η κλιματική αλλαγή συνδέεται με ακραία καιρικά φαινόμενα, φυσικές καταστροφές και άνοδο της θερμοκρασίας, στοιχεία που αναπόφευκτα επηρεάζουν τον τουρισμό.
Η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί θεωρητικό σχήμα, δεν είναι κάτι που σχετίζεται μόνο με το απώτερο μέλλον.
Αντίθετα, η κλιματική αλλαγή είναι εδώ.
Τον τελευταίο χρόνο, είναι περισσότερο ορατή και τα επιστημονικά μοντέλα δουλεύουν ήδη για τη μορφή που θα προσλάβει.
Η δική μας περιοχή, που εντάσσεται στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, θα είναι από τις περιοχές που θα επηρεαστούν άμεσα και σύμφωνα με εκτιμήσεις επιστημόνων προβλέπονται οι εξής επιπτώσεις:
1ον: Αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στην επόμενη 20ετία.
Υπάρχουν τρία επιστημονικά μοντέλα, το καλό, το μέσο και το κακό σενάριο. Το καλό σενάριο προβλέπει αύξηση θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς, το μέσο κατά 4,5 βαθμούς και το κακό σενάριο κατά 8,5 βαθμούς.
Μέσα στην επόμενη εικοσαετία αναμένεται να αυξηθούν και οι βροχοπτώσεις κατά 20 έως 30% τους θερινούς μήνες στην περιοχή μας.
Όλα αυτά προκύπτουν από μελέτες του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Διανέοσις που προβλέπουν ότι θα έχουμε 8 επιπλέον καύσωνες, κάθε χρόνο.
Αν επικρατήσουν αυτές οι συνθήκες είναι δεδομένο ότι οι κλιματολογικές συνθήκες δεν θα είναι ευχάριστες για τον επισκέπτη, θα επηρεαστεί ένα μεγάλο μέρος των τουριστικών δραστηριοτήτων.
Με το καλό σενάριο που προκύπτει από τις επιστημονικές μελέτες, αν υπάρχει μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς κελσίου, είναι πιθανό να χαθεί το 1% των διανυκτερεύσεων και αυτό αποτελεί μια μετριοπαθή εκτίμηση.
Ακόμα, όμως, και μια απώλεια του 1% των διανυκτερεύσεων, συνιστά μια απώλεια της τάξης των 825 εκατομμυρίων ευρώ για τον τουρισμό μας.
2ον: Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνουν τις ενεργειακές ανάγκες αλλά και τις υδροδοτικές ανάγκες. Οι ενεργειακές ανάγκες, όμως, αυξάνονται ή μειώνονται και από τις υποδομές στα τουριστικά καταλύματα και στις τουριστικές επιχειρήσεις. Από το κατά πόσο οι υποδομές αυτές μειώνουν την ενεργειακή κατανάλωση, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις υδροδοτικές ανάγκες.
3ον: Η κλιματική αλλαγή συνδέεται με τη διάβρωση των ακτών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Υπολογίζεται ότι το 3,5 % της έκτασης της χώρας κινδυνεύει να χαθεί από τη διάβρωση των ακτών, και οι επιπτώσεις θα μεταφραστούν σε απώλεια της τάξης του 2% του ΑΕΠ που δεν είναι καθόλου αμελητέα.
Ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι στις παράκτιες περιοχές αναπτύσσονται τουριστικές δραστηριότητες.
4ον: Αναμένεται να αυξηθούν από 15 έως 70% οι ημέρες υψηλού κινδύνου για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Ήδη, η Ρόδος βίωσε μια καταστροφική πυρκαγιά με παράπλευρες απώλειες για το φυσικό περιβάλλον, την τοπική οικονομία και τον κοινωνικό ιστό.
Οι τέσσερις αυτές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, επηρεάζουν τον τουρισμό μας.
Ο επισκέπτης, επιλέγει με βάση τις κλιματολογικές συνθήκες, το φυσικό περιβάλλον, τις υποδομές, την ελαχιστοποίηση κάθε μορφής κινδύνου.
Είμαστε αναγκασμένοι να εγκαταλείψουμε τη βεβαιότητα ότι όλα θα συνεχίσουν να εξελίσσονται όπως εξελίσσονται τα τελευταία 30 με 40 χρόνια.
Χρειάζεται ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό, με 5 προτεραιότητες:
1ον: Σύσταση διϋπουργικού οργάνου με τη συμμετοχή των Υπουργείων Τουρισμού, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Υποδομών που θα εξετάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό και θα υλοποιήσει πολιτικές και δράσεις για την αντιμετώπισή τους.
2ον: Πρόταξη της έννοιας της αειφορίας. Η ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων, η ανάπτυξη υποδομών στις τουριστικές επιχειρήσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, αλλά και η δημιουργία νέων ενεργειακών και υδροδοτικών υποδομών για μεγάλους τουριστικούς προορισμούς .
3ον: Βιώσιμος Τουρισμός. Την ποιότητα του τουριστικού μας προϊόντος την υπονομεύει άμεσα αλλά και σε βάθος χρόνου το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Της υπερσυγκέντρωσης, δηλαδή, επισκεπτών και τουριστικών δραστηριοτήτων σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ένα συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό που εξαντλεί τις υποδομές, τα αποθέματα και τους φυσικούς πόρους, ρίχνει την ποιότητα και βραχυπρόθεσμα αλλά και μεσοπρόθεσμα, σημαίνει μειωμένο δείκτη ικανοποίησης των επισκεπτών.
Άρα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του υπερτουρισμού, με νέες και επικαιροποιημένες μελέτες για τη φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού, που θα επικαιροποιήσουν και θα καθορίσουν τον χωροταξικό σχεδιασμό κάθε τουριστικού προορισμού.
4ον: Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος.
Η κλιματική αλλαγή, δημιουργεί και μια ευκαιρία, με την άνοδο της θερμοκρασίας, γεγονός που σημαίνει ότι θα υπάρχουν κλιματολογικές συνθήκες τέτοιες που θα επιτρέπουν τις διακοπές και τους μήνες Οκτώβριο και ενδεχομένως Νοέμβριο, ενώ η τουριστική περίοδος μπορεί να ανοίγει πολύ νωρίτερα από ότι σήμερα.
Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε και να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία, να είναι ελκυστικός ένας τουριστικός προορισμός, αλλά και κάθε τουριστικός προορισμός αυτούς τους μήνες.
Με νέες υποδομές, αλλά και με την ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού, που θα διαφοροποιήσουν το σημερινό μονοδιάστατο προϊόν.
5ον: Πράσινος μετασχηματισμός των τουριστικών καταλυμάτων και επιχειρήσεων.
Ο πράσινος μετασχηματισμός συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, με τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των τουριστικών επιχειρήσεων, τη μείωση του ενεργειακού τους κόστους, υποδομές εξοικονόμησης νερού.
Με δεδομένο ότι το κτιριακό απόθεμα των τουριστικών μας καταλυμάτων σε μεγάλο βαθμό έχει υψηλό δείκτη παλαιότητας, προκύπτει η ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων και εκσυγχρονισμού τους με όρους βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και ενεργειακής εξοικονόμησης.
Συνεπώς, θα χρειαστούν πολλά και ποικίλα προγράμματα στα πρότυπα του «Εξοικονομώ» με σοβαρά και ουσιαστικά κίνητρα.
Κατόπιν των ανωτέρω
Ερωτώνται οι Κύριοι Υπουργοί και η Κυρία Υπουργός
1ον: Πως αξιολογούν τις ανωτέρω προτάσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στον ελληνικό τουρισμό;
2ον: Ποιος είναι ο σχεδιασμός των Υπουργείων τους προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό και ποιες πρωτοβουλίες προτίθενται να αναλάβουν;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Μάνος Κόνσολας
Βουλευτής Δωδεκανήσου