Ομιλία αφιερωμένη στη Μητέρα μας Μαρία Κουμπιανού-Αναστασιάδη.
Αγαπημένοι μας συγχωριανοί και φίλοι
Χρόνια πολλά!
Ημέρα γιορτής και μνήμης η σημερινή, αφιερωμένη στις μητέρες και τους πατέρες, τους επίγειους αγγέλους με τα μεταξωτά φτερά και τα κουρασμένα χέρια.
Καταρχάς συγχαίρουμε θερμά τον δραστήριο Σύλλογο Γυναικών Σπόων «Η ΠΡΟΟΔΟΣ» για την πραγματοποίηση της.
Ευχαριστούμε από καρδιάς την Πρόεδρο, κυρία Φανή Λειβαδίτη Μαραγκάκη και το Διοικητικό Συμβούλιο, για την τιμή προς την μητέρα μας και την ευκαιρία η οποία μας δίνεται να εκφράσουμε σκέψεις, που θα ακούσει εν ζωή και εν διαυγεία.
Ομολογουμένως, η πιο όμορφη λέξη στα χείλη της ανθρωπότητας, που έπρεπε να γράφεται μόνο με κεφαλαία!
Η λέξη που συγκλονίζει κάθε ον στην υφήλιο, περιέχει ανιδιοτελή αγάπη, και αποδίδει σιγουριά και δέος.
Η αθάνατη Ελληνίδα μάνα περιποιεί παρουσία τρισυπόστατη σε πραγματικό, φανταστικό, συμβολικό επίπεδο.
Ειδικά η Καρπάθια Μάνα κυριαρχεί ως μορφή σε κάθε πτυχή της ζωής. Στη διάλεκτο μας, μας αποκαλούν με το όνομα της.
Και η Σποΐτισσα μάνα ειδικότερα είναι ο κόσμος και η αρχή της ιστορίας μας, το βαρύτιμο τρόπαιο και το καύχημα μας.
Σ’ αυτό το σημείο με ιδιαίτερη περηφάνια και βαθιά συγκίνηση, αντλώντας δύναμη από τα συναισθήματα που με κατακλύζουν, θα πω λίγα λόγια για τη μητέρα μας, η οποία μας δήλωσε ότι δεν ήθελε «παίνια» και εγκώμια.
Όπως: Ζεύς γαρ μεγάλης γλώσσης κόμπους υπερεχθαίρει.
Ο Ζευς απεχθάνεται εντελώς τους κομπασμούς και τα μεγάλα λόγια.
Αντιγόνη
Για μας, όπως και για κάθε παιδί, η μητέρα μας είναι ξεχωριστή και αναντικατάστατη.
η μάνα μου είναι η καρδιά το βλέμμα της το βίος μου.
(Αντώνης Μαρτσάκης)
Είναι γνωστό ότι η μητέρα μας, Μαρία Κουμπανιού Αναστασιάδη, γεννήθηκε στα Σπόα Καρπάθου, τον Ιανουάριο του 1938, από την Ορθοδοξία Μηνά Παπαμανώλη το γένος Διακομηνά και το Γεώργιο Μιχαήλ Κουμπανιό, το γένος Τσαμπουνιέρη.
Έχει μία αδελφή στην Αμερική, τέσσερα τέκνα, επτά εγγόνια και δύο χαριτωμένα δισέγγονα.
Αποφοίτησε από το Δημοτικό Σχολείο Σπόων με δασκάλους της τους αείμνηστους Διακολιό, Χαλκιά και Βασιλάκη.
Θυμάται στην κατοχή τους Ιταλούς να χτυπούν την πόρτα για να σβήσει το φως, να κάνει εμετό τα χόρτα που την ανάγκασαν, να φάει με τη σκορδαλιά και να της ράβουν εσώρουχα με τις καουρένιες μαντήλες. Ορφάνεψε από τον πατέρα της έφηβη, πένθησε έξι ολόκληρα χρόνια, πέρασε μαυροντυμένη το άνθος της νεότητάς της, ξεπενθίζοντας κουμπάρα με μαύρο βελούδο με στρας…
Σιγά σιγά βρήκε το βηματισμό για τη ζωή και την υπηρέτησε με ενθουσιασμό, δραστήρια ακόμα και σήμερα δεν καταδέχεται να γεράσει, προικισμένη με αρετές, υγεία, δύναμη, προκοπή, αγάπη για τον άνθρωπο, τα φυτά, τα ζώα. Πονούσε τη γη και την περιουσία της. Φύτεψε ελιές, οπωροφόρα, λουλούδια. Έσπειρε και θέρισε χωράφια, έσκαψε αμπέλια, καλλιέργησε κηπευτικά, μεγάλωσε οικόσιτα, φιλοτέχνησε εργόχειρα ανεκτίμητης αξίας.
Παράλληλα, υπήρξε γνήσια Καρπαθιά, λογική και μεγαλόψυχη πορεύτηκε αξιοπρεπώς στη ζωή, αφενός θεματοφύλακας της συγγένειας, της παράδοσης, της αλληλεγγύης, της φιλοξενίας, της φιλίας, κι αφετέρου σημαιοφόρος της εργατικότητας, της ταπεινότητας, της νοικοκυροσύνης, της καθαριότητας, της εντιμότητας.
Μεγαλωμένη με αξίες, πολλούς συνέτρεξε σε ανάγκη, άλλους απέτρεψε από την «κακιά στιγμή» μόνο σε μια… στάθηκε αδύνατο, βοήθησε στα μέσα και στα έξω, φιλοξένησε, πρόσφερε κρύο νερό, ντόπιο κρασί, φρέσκα φρούτα, ζυμωτά αρτοσκευάσματα, σπιτικά γαλακτοκομικά, παραδοσιακά τραταρίσματα…
Ταυτόχρονα, εμβληματική γειτόνισσα του Αγίου Γεωργίου, εκκλησιάζεται μέχρι και σήμερα ανελλιπώς και εκτελεί τα θρησκευτικά της καθήκοντα. Ονειρεμένες οι μυρωδιές από το θυμιατό με το μοσχολίβανο στο πατρικό μας, το σισάμι από τον άρτο, η ζεστινιά από το φρέσκο ψωμί στο φούρνο μας. Τρεμοπαίζει στα μάτια μου η φλόγα του καντηλιού με το ελαιόλαδο και το διαπλασμένο χόρτο κάτω από το εικονοστάσι στο ανώι μας.
Αξίζει να σταθώ στα δροσερά νιάτα της. Όμορφη παρουσία, ούσα κουμπάρα στους αείμνηστους Μαρία του Πιπεράκη και Γιώργο Ματσάγκο, σαγήνευσε τον αδικοχαμένο πατέρα μας, Αντώνιο Νικολάου Αναστασιάδη, το γένος Σοφίλα, από την Όλυμπο, κουμπάρο στον ίδιο γάμο, ξακουστό επιπλοποιό, οξυδερκή, χαρισματικό, μερακλή κι όχι μόνο… Παντρεύτηκαν, τον Σεπτέμβριο του 1956, έζησαν αρμονικά! Δημιούργησαν την οικογένειά μας. Συνοδοιπόροι και συνεργάτες στις αγροτικές εργασίες, τις γιορτές, τα γλέντια, την οικοδομή, τον αλευρόμυλο. Σημαδεύτηκε βαθιά από το μαρτυρικό θάνατο του το Μάιο του 2000, όπου κινδύνεψε η ζωή της και έκτοτε ταλαιπωρείται με την υγεία της. Υπήρξε πιστή σύζυγος, αφοσιωμένη μητέρα.
Δεν θα μπορούσα να παραλείψω, ότι με την πιο αγνή μορφή αγάπης, προστάτεψε την επίσης ορφανή αδελφή της, τη θεία μας, Σοφία Μιχαήλ Τσαμπουνιέρη και σαν θυγατέρα φρόντισε τη δεύτερη μητέρα της, την πολυαγαπημένη μας, θεία Μαρίτσα.
Για τις τρεις κόρες και τον μονάκριβο γιο της θυσίασε και θυσιάζει κάθε ικμάδα και κύτταρο με αυταπάρνηση και συνεχή προσφορά. Μας μεγάλωσε, μας γραμμάτισε, μας πάντρεψε, μας δίδαξε το νοικοκυριό, τη μητρότητα, και πάνω σε γερές βάσεις μεγάλωσε και τα παιδιά μας.
Είσαι ο άνθρωπος που μας χάρισε τη ζωή.
Εμείς με τη σειρά μας σου δώσαμε τη χαρά να ακούσεις το όνομα σου από τις κόρες μας!
Μας διαπαιδαγώγησες με ιδανικά και αξίες και ό,τι γίναμε σου το οφείλουμε.
Η ανατροφή κάνει την πραγματική μητέρα, γράφει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και το δέντρο αναγνωρίζεται από τους καρπούς του.
«Δεν ξέρω, αλλά έκανε καλή δουλειά η μητέρα σας» μου είπε ένας ευγενικός συγχωριανός μας, αναφέροντάς του ότι η μάνα μας ήταν και είναι αυστηρή.
Αξίως σε ευχαριστούμε και φυσικά σαν αντάλλαγμα δίνουμε καθημερινά αγώνα, με τη χαρωπή ελπίδα να σ’ έχουμε δίπλα μας, για πολύ καιρό ακόμα, να καμαρώσεις τα εγγονάκια, που λατρεύεις και υπερηφανεύεσαι.
Όσο ζούμε δεν θα παύσουμε να σε ευγνωμονούμε, να σε ευχαριστούμε, να σ’ αγαπάμε κι ας μην σου το λέμε αλλά και να ζητάμε συγνώμη για τυχόν αβλεψίες.
Ο ήλιος είσαι μάνα μας με το φεγγάρι αντάμα
κι όταν γελάς ενώνονται το γέλιο με το κλάμα
(Αντώνης Μαρτσάκης)
Πολλές στιγμές της ιδιαίτερης προσωπικότητας σου είναι καταγεγραμμένες στο βιβλίο της ζωής μας, ως ανεξίτηλες αναμνήσεις.
Σοβαρά γεγονότα κλειδωμένα στην κιβωτό της μνήμης, ως διάθεση άπειρης αγάπης.
Μικρές λεπτομέρειες πινελιές στον πίνακα της καρδιάς, ως έκφραση ευγνωμοσύνης.
Κι εμείς οι αγωγιάτες που τις κουβαλάμε.
Χωρίς να είμαι υπερβολική, είχαμε πρωί πρωί πεντακάθαρα ρούχα, φρέσκα αυγά, κατσικίσιο γάλα με μεροθύμα(ρ)ο, δρίλα, κουλουράκια αμμωνιακά από το ματεμένιο κόκκινο τσουκάλι, ανθοδέσμη για το δάσκαλο. Αργότερα γεύσεις θεϊκές, διάβασμα, στολές, ποιήματα, χοροί, παραμύθια, αποσπερίες.
Κι όταν αρρωσταίναμε ή χτυπούσαμε νυχθημερόν δίπλα μας στο χωριό ή σε κάποιο νοσοκομείο κι εμείς από το βλέμμα σου αντλούσαμε το κατάλληλο αντίδοτο.
Κι αν καμία φορά με τα λοξά και τα ίσια σου, έχανες την ψυχραιμία σου και μας φώναζες, σε χρόνο μηδέν ο θυμός έλιωνε σαν ανοιξιάτικο χιόνι και μεταλλασσόταν σε χάδι.
Είναι αλήθεια ότι στα δύσκολα μαζί με την Παναγία φωνάζουμε κι εσένα. Ένας άνθρωπος χίλιες λέξεις, χίλια πρόσωπα!
Σε θαυμάζουμε γι’ αυτό που είσαι, για την αξιοπρέπεια και το μόχθο. Γεμάτη μακροθυμία και σοφία, με μεγαλείο ψυχής, χριστιανική σκέψη σε άκρως σοβαρά γεγονότα και αποτρεπτική σε επικίνδυνες καταστάσεις.
Ωστόσο, αν σε στενοχωρήσαμε άθελα μας, αν παραλείψαμε κάτι, να μας συγχωρείς. Νιώθουμε υπερήφανοι για σένα, σε έχουμε συνεχώς μαζί μας κι αποζητούμε τη στοργή, την επιβεβαίωση και την ευχή σου, γιατί «Ευχαί γονέων στηρίζουσι θεμέλια οίκων».
Πράγματι συνιστάς το απάγκιο λιμάνι στις φουρτούνες και το βράχο στις αναποδιές. Είσαι το πέλαγος της κατανόησης, ο ποταμός της αγάπης, ο βροντερός καταρράχτης της χαράς, η αστείρευτη πηγή του ελέους. Έτσι μικροί μεγάλοι κάνουμε το παν να σε ικανοποιήσουμε, να περπατάς με το κεφάλι ψηλά και το μέτωπο καθαρό «να χαίρεις ώσπερ μήτηρ καλλίτεκνος».
Επιπλέον, είμαστε προνομιούχοι και στο πρόσωπο σου αντικρίζουμε τον αείμνηστο πατέρα μας, γιαγιά Ορθοδοξία και θεία Μαρίτσα. Θα ήταν παράλειψη να μην το αναφέρω. Μπορεί να μην μας κυοφόρησαν αλλά άοκνοι και ακάματοι προστάτες με ρόλο ουσιαστικό, μας γαλούχησαν την αγάπη, μεταλαμπάδευσαν ιδανικά, μας συμβούλευσαν το φρόνιμο, μας καθοδήγησαν προς το καλό, μέντορες με σοφία πανεπιστημίων. Φωτεινοί οδοδείχτες της αλήθειας, ασφαλείς σηματοδότες της αρετής και αλάνθαστη πυξίδα προς τον αστέρα της ηθικής και της τιμής. Κι αν δεν είναι εδώ κοντά μας, χωρίς αμφιβολία, μας σκέπουν και μας προστατεύουν.
Ολοκληρώνοντας, δεν ήθελε να πούμε πολλά, δηλώνουμε ότι είναι τιμή μας που σε έχουμε μητέρα, τυχερά τα παιδιά μας που σε έχουν γιαγιά!
Υποσχόμαστε ότι δεν θα σταματήσουμε, να βασιζόμαστε πάνω σου στο καλό και το κακό, να δεχόμαστε τις ορμήνιες και το «συργούλισμα».
Να σ’ έχουμε στις προσευχές μας, να εκφράζουμε αδιάκοπα ευχαριστώ και να λαχταρούμε να απαντάς με την ευχή σου.
Κράτα γερά για τώρα και για πολύ!
Φανή, Σοφία, Νίκος, Γεωργία