Αγαπητοί συμπατριώτες,
Είμαι υποχρεωμένος να επανέλθω στο θέμα του Λιμανιού της Καρπάθου, μετά την υπ’ αριθμόν 05/91/03-20-2022 απόφαση της ΕΣΑΛ με την οποία εγκρίθηκε η πρόταση.

ΠΗΓΑΔΙΑ ΚΑΡΠΑΘΟΣ. Φωτό: Demo Zervoudakis

Ι) Ως γνωστόν, με την  υπ’ αρ. 87/08/02-06-2021 απόφαση της ΕΣΑΛ απορρίφθηκε (με την μέθοδο της αναβολής λήψης απόφασης) η ίδια πρόταση ΓΙΑΜΙΝ για τους παρακάτω λόγους, όπως αναφέρονται στην απορριπτική απόφαση:

  • προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα εξέτασης και άλλων εναλλακτικών λύσεων και ειδικά η δυνατότητα χωροθέτησης ορισμένων χρήσεων σε άλλη γεωγραφική θέση στο νησί
  • Στην υποβληθείσα προς εξέταση της μελέτη ΠΠΠΑ Πηγαδίων Καρπάθου δεν αιτιολογείται από τον μελετητή η σκοπιμότητα αλλαγής της Διάταξης των εξωτερικών έργων προστασίας και δεν εξετάζεται η δυνατότητα αξιοποίησης των ανατολικών κριπηδωμάτων του λιμένα όπως ζητείται από την απόφαση 75/02/31-05-2018 της ΕΣΑΛ
  • Η μελέτη Κυματικής Διαταραχής και παρά την δραστική μείωση του ανοίγματος του στομίου του λιμένα, δεν δείχνει ικανοποιητική προστασία του συνόλου της λιμνολεκάνης και τις εξεταζόμενες κυματικές συνθήκες ενώ τα εξωτερικά των έργων προστασίας στις θέσεις προβολής – πρυμνοδέτησης σκαφών οι κυματικές συνθήκες είναι δυσμενείς.
  • Η διαμόρφωση στενού στομίου εισόδου (40μ) είναι πολύ περιοριστική για τον ελλιμενισμό των πλοίων τα οποία θα προσβάλλονται από ΒΔ ανέμους και η προτεινόμενη λύση δεν παρέχει ελλιμενισμό παρά μόνον σε αλιευτικά και ημερόπλοια
  • Η επάρκεια του βάθους αποκοπής της υφάλου (-8,20 μ από ΜΣΘ) δεν είναι προφανής και πρέπει να αιτιολογηθεί
  • Το ΔΛΤ δεν εγκρίνει την προτεινόμενη λύση ως έχει αλλά επιφέρει αλλαγή στη θέση του στομίου του λιμένα που επηρεάζει άλλα μεγέθη σχεδιασμού
  • Αν στους παραπάνω λόγους προστεθούν και οι αναφερόμενες στην ίδια απόφαση σοβαρές επιφυλάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού, γίνεται αντιληπτό ότι δεν ήταν στην πραγματικότητα δυνατή η προώθηση του έργου βάσει της άνω πρότασης.

ΙΙ) Πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι της  καθαρογραφής της άνω απόφασης της ΕΣΑΛ, με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου και του Δημάρχου Καρπάθου, παρά την αντίθετη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και της συντριπτικής πλειοψηφίας του Λαού της Καρπάθου, προωθήθηκε εκ νέου στην ΕΣΑΛ και εγκρίθηκε η ίδια ακριβώς πρόταση ΓΙΑΜΙΝ χωρίς να έχουν δοθεί σαφείς και εμπεριστατωμένες απαντήσεις -που εκ των πραγμάτων ήταν είναι λογικά αδύνατον να είχαν δοθεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα- ούτε να έχει εκπληρωθεί καμία  από τις προϋποθέσεις που είχαν τεθεί στην προηγούμενη απόφαση της ΕΣΑΛ για την έγκριση της πρότασης ΓΙΑΜΙΝ.

Αδυνατώ να κατανοήσω τους λόγους της αιφνίδιας και χωρίς καμιά αιτιολογία μεταστροφής της άποψης των μελών ΕΣΑΛ. Και της «παράλειψης» εξέτασης των σαφών και μη επιδεχόμενων οποιασδήποτε αμφισβήτησης όρων που είχαν τεθεί στην προηγούμενη απορριπτική απόφασή της για την έγκριση της πρότασης.

Και τούτο ανεξάρτητα από το ότι και στην εγκριτική απόφαση προβλέπονται όροι που καθιστούν στην πραγματικότητα αδύνατη την ολοκλήρωση της, όπως π.χ το ανυπέρβλητο θέμα της κυματικής διαταραχής και των επιπτώσεών της στη λιμνολεκάνη των Πηγαδίων -ακόμη και η μελέτη ΓΙΑΜΙΝ θεωρεί μη αποδεκτή την κυματική διαταραχή από την καθαίρεση τμήματος του υφισταμένου λιμένος- η υποβρύχια αρχαιολογική διερεύνηση του χώρου στη Γαρόνησο, η εποπτεία των εργασιών καθόλη την διάρκεια του έργου από αρχαιολόγους δύτες και η διακοπή του έργου σε περίπτωση ανεύρεσης αρχαιοτήτων των οποίων η ανεύρεση είναι περισσότερο από βέβαιη, για τους έχοντες στοιχειώδη γνώση του χώρου.

Με τα δεδομένα αυτά είναι προφανές ότι δεν είναι δυνατή η κατασκευή του έργου βάσει της άνω μελέτης. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται να επιδιώκουν οι υπέρμαχοι της λύσης ΓΙΑΜΙΝ για προφανείς λόγους.

Εξάλλου στην πρόταση ΓΙΑΜΙΝ αντιτίθενται, εκτός των ειδικών, η συντριπτική πλειοψηφία του Καρπαθιακού Λαού και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Καρπάθου, το οποίο με την υπ’ αριθμόν 65/2021 ομόφωνη απόφασή του, η οποία διαβιβάσθηκε στην ΕΣΑΛ πριν την έκδοση της εγκριτικής αποφάσεως , «ενέκρινε την από 14-01-2019 πρόταση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Λιμενικού Ταμείου Νότιας Δωδεκανήσου και ζήτησε την αποστολή της στην ΕΣΑΛ ως μία εναλλακτική λύση».

ΙΙΙ) Τα μειονεκτήματά της πρότασης ΓΙΑΜΙΝ είναι ορατά και στον πλέον αδαή. Επισημαίνονται από όλους ανεξαιρέτως τους ειδικούς (Όλους τους πλοιάρχους της Καρπάθου, την Τεχνική Υπηρεσία Λ.Τ.Ν.Δ κλπ). Δεν αμφισβητούνται, άλλωστε, ούτε από τους ελάχιστους υποστηριχτές της. Επισημαίνω συνοπτικά ορισμένα εξ αυτών:

  • Δεν είναι πρακτικά δυνατή  η επέκτασή του λιμανιού στο μέλλον, ούτε η πρόσδεση κρουαζιερόπλοιων, προϋποθέσεις που επισημάνθηκαν ιδιαίτερα στην υπ’ αρ.  65/03/25-01-2016 απόφαση της ΕΣΑΛ
  • Δεν καλύπτει τις ανάγκες του νησιού μας όχι σε βάθος τουλάχιστον 50ετίας, όπως θα έπρεπε, αλλά ούτε σε βάθος 10ετίας,  όπως αναφέρει στην εμπεριστατωμένη πρόταση του ο κατ’ εξοχήν ειδικός  τεχνικός του Λιμενικού Ταμείου, αρμόδιος για τα θέματα λιμένων κ. Χαμουζάς στη συνεδρίαση του Λ.Τ.Ν.Δ κατά την οποία ελήφθη η  υπ’ αρ. 120/2017 απόφαση του, της οποίας παραθέτω αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα.

Ολοκληρώνοντας και επειδή τα προτεινόμενα έργα δεν καλύπτουν τις ανάγκες που αναφέρονται στο αρ. 65/03/25-01-16 πρακτικό της Ε.Σ.Α.Λ. αλλά ούτε ανάγκες σε βάθος τουλάχιστον 10ετίας, δεν ψηφίζω υπέρ της λύσεως αυτής.»

  • Δεν θα είναι λειτουργικό και ασφαλές γιατί, εκτός των άλλων:
  • Δεν καλύπτει την ανάγκη για την ασφαλή εκφόρτωση επικίνδυνων φορτίων και εκρηκτικών μακριά από την πόλη.
  • Δεν επιτρέπει τον διαχωρισμό χρήσεως των λιμενικών έργων.
  • Περιορίζει το μέγεθος των πλοίων που μπορούν να εξυπηρετηθούν στο εσωτερικό του λιμένα σε 50 μόλις μέτρα.
  • δεν επιλύει το μείζον κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης των Πηγαδίων αλλά το μεταθέτει κατά 500 μέτρα.
  • Δημιουργεί πρόσθετο οικονομικό και περιβαλλοντικό «κόστος», για πληθώρα λόγων και κυρίως για τον λόγο ότι απαιτούνται μεγάλης έκτασης εργασίες εκβάθυνσης σε συνδυασμό με το γεγονός  ότι στην περιοχή «Βρουλίδια» υφίστανται υπολείμματα αρχαίων αγγείων και θα απαιτηθεί υποβρύχια αυτοψία για την έγκριση της ΜΠΕ η οποία είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει στη διακοπή του έργου.
  • Και το κυριότερο.

Όχι μόνον δεν παρέχει καμιά ασφάλεια αλλά, αντιθέτως, δημιουργεί μεγαλύτερους κινδύνους κυρίως λόγω της καθαίρεσης τμήματος του σημερινού λιμενοβραχίονα, για άνοιγμα νέας εισόδου στο λιμάνι, με αποτέλεσμα να μηδενίζεται η προστασία της λιμενολεκάνης των Πηγαδίων και κυρίως του ανατολικού της τμήματος από τους Βόρειους και βορειοανατολικούς κυματισμούς και ανέμους, όπως διαπιστώνεται σε όλες τις αποφάσεις της ΕΣΑΛ αλλά και στην κυματική μελέτη του κ. ΓΙΑΜΙΝ. Οι καταστροφικές συνέπειες του στην παραλία των Πηγαδίων, καταστήματα αλλά και στα σκάφη που θα βρίσκονται στη λιμενολεκάνη είναι γνωστές σε όλους μας. Το Πρόβλημα αυτό είναι διαρκές, χωρίς καμιά δυνατότητα επίλυσης του στο μέλλον.

Για τα μειονεκτήματα αυτά δεν φαίνεται να υπάρχει οποιαδήποτε απάντηση από τους υπέρμαχους της πρότασης ΓΙΑΜΙΝ, μεταξύ των οποίων δεν περιλαμβάνεται κανένας ειδικός.

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι απλά αλλά και αμείλικτα:

Αυτό το λιμάνι έχει ανάγκη η Κάρπαθος για την ανάπτυξη της;

Ένα λιμάνι που δεν θα καλύπτει τις ανάγκες τις Καρπάθου πριν ακόμη κατασκευασθεί;

Για αυτό το λιμάνι πανηγυρίζουν ελάχιστοι συμπατριώτες μας;

Δεν είμαι ειδικός ούτε παριστάνω τον ειδικό. Δεν θεωρώ ότι έχω το αλάθητο του Πάπα. Θεωρώ, όμως, ότι έχω την δυνατότητα και την  κοινή λογική να κρίνω τις προτάσεις και να λάβω θέση επ’ αυτών. Ούτε  θεωρώ κανέναν λιγότερο ή περισσότερο «πατριώτη» επειδή έχει διαφορετική άποψη.

Είναι αυτονόητο ότι, όπως έπραξα και στο παρελθόν, θα υπερασπίζομαι και στο μέλλον με κάθε τρόπο τις απόψεις μου γι’ αυτό που θεωρώ συμφέρον για το νησί μας, αναλαμβάνοντας το οποιοδήποτε κόστος. Ως αναφαίρετο δικαίωμα μου αλλά και (κυρίως) αυτονόητη υποχρέωσή μου, ως πολίτη και ως Δημότη. Υπενθυμίζοντας στους «φιλήσυχους» δημότες τη ρήση του Περικλή στον «Επιτάφιο»:

«όποιος αδιαφορεί για τα πολιτικά πράγματα του τόπου του είναι, όχι Φιλήσυχος, αλλ’ «αχρείος» (άχρηστος) πολίτης».

Μάιος 2022
Μιχαήλ Λ. Κοσμάς