Ενώ η Αστυπάλαια διεκδικεί να γίνει το «έξυπνο και πράσινο» νησί της Μεσογείου με ενεργειακή αυτάρκεια από ΑΠΕ, το Δημοτικό Συμβούλιο Καρπάθου αποδέχθηκε ομόφωνα την από 25/9/2020 αρνητική γνωμοδότηση του δικηγόρου-επιστημονικού συνεργάτη του Δημάρχου και αρνείται την εγκατάσταση υβριδικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην θέση Κεφάλα των Πυλών, που βρίσκεται 2.5 χλμ. νοτιοδυτικά του οικισμού των Πυλών, 2 χλμ ΒΑ από το Φοινίκι και 1200 μέτρα από την παραλία.
Σύμφωνα με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ο σταθμός προβλέπεται να εγκατασταθεί σε μια θαμνώδη έκταση 60 στρεμμάτων και περιλαμβάνει τρείς ανεμογεννήτριες ισχύος 6 MW, 3.500 φωτοβολταϊκά πάνελ συνολικής ισχύος 15 MW και συσσωρευτές 3,75 MW εγγυημένης ισχύος.
Για την μεταφορά των μηχανημάτων προβλέπεται η διάνοιξη δρόμου 2.7 χλμ., ενώ η σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο του νησιού προβλέπεται να γίνει με υπόγεια καλώδια.
Το πιθανότερο είναι πως οι Δημοτικοί Σύμβουλοι δεν πρόλαβαν να διαβάσουν την 12σέλιδη γνωμοδότηση που τους κοινοποιήθηκε μαζί με την πρόσκληση μια ώρα πριν την δια περιφοράς και με διαδικασία κατεπείγοντος συνεδρίαση του Δ. Συμβουλίου, παρότι η ΜΠΕ είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από τον Ιούλιο και υπήρχαν όλα τα χρονικά περιθώρια το θέμα να τεθεί σε τακτική δια ζώσης ή έστω με τηλεδιάσκεψη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ώστε να δοθεί η δυνατότητα διεξοδικής συζήτησης του.
Ερωτηματικά ακόμη αφήνει το γεγονός ότι ζητήθηκε από δικηγόρο για να γνωμοδοτήσει για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και όχι από κάποιον Καρπάθιο περιβαλλοντολόγο ή κάποιον ειδικό για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), όπως είναι ο καθηγητής Πολυτεχνείου κ. Στέφανος Μανιάς, που εξ όσων γνωρίζουμε δεν αρνήθηκε ποτέ να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Δήμο.
Το γεγονός αυτό και η δομή της γνωμοδότησης οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο δικηγόρος-συνεργάτης του Δημάρχου κλήθηκε να αιτιολογήσει προειλημμένη απόφαση για άρνηση εγκατάστασης του σταθμού με νομικίστικα επιχειρήματα και όχι με περιβαλλοντικά κριτήρια.
Προεκλογικά όλες οι παρατάξεις τάσσονταν υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κάποιοι μιλούσαν για «Πράσινη Κάρπαθο».
Γι’ αυτό και προξένησε εντύπωση η ομόφωνη άρνηση της εγκατάστασης ενός υβριδικού σταθμού παραγωγής που θα εκμεταλλεύεται τον αέρα και τον ήλιο και θα καταστήσει την Κάρπαθο αυτάρκη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται.
Τα προβαλλόμενα επιχειρήματα κάθε άλλο παρά πειστικά κρίνονται όπως είναι το αναφερόμενο ότι οι τρεις ανεμογεννήτριες που θα τοποθετηθούν 2.5 χλμ νοτιοδυτικά των Πυλών θα επηρεάζουν αρνητικά την ζωή των βάτραχων, των νυχτερίδων και των πουλιών που ενδημούν στην ζώνη προστασίας τους στην Όλυμπο, που βρίσκεται 50 χλμ μακριά ή ότι θα επηρεάζουν την διατροφή των πουλιών που κατά την γνωμοδότηση έρχονται από την Σαρία στην Κεφάλα των Πυλών «για εύρεση τροφής».
Η γνωμοδότηση επικαλείται την ηχορύπανση που δήθεν θα προκαλούν οι ανεμογεννήτριες, όταν ο θόρυβος από την λειτουργία της σε απόσταση 600μ. από τον σταθμό θα είναι μικρότερος των 45 ντεσιμπέλ, μικρότερος δηλαδή και από τον θόρυβο που προκαλεί ένα μικρό αιρκοντίσιον.
Θεωρεί ως αρνητικό ότι ο σταθμός θα υπερκαλύπτει τις ανάγκες της Καρπάθου σε ηλεκτρική ενέργεια, ενώ αυτό από μια άλλη σκοπιά θα έπρεπε να θεωρηθεί ως θετικό αφού θα καλύπτει και τυχόν αύξηση των αναγκών του νησιού.
Κρίνει ως αρνητικό ότι η ΜΠΕ εστιάζεται στα πλεονεκτήματα της εγκατάστασης του σταθμού των ΑΠΕ σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση ενώ αυτό ακριβώς είναι το βασικό περιβαλλοντικό ζήτημα που έπρεπε να εξετασθεί και από το ΔΣ.
Το γεγονός ότι σήμερα οι ανάγκες καλύπτονται κατά 90% από τον σταθμό της ΔΕΗ, που χρησιμοποιεί μαζούτ για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας εκλύοντας καυσαέρια και διοξείδιο του άνθρακα με τις εντεύθεν δυσμενείς συνέπειες στην κλιματική αλλαγή και το ανθρωπογενές περιβάλλον.
Τέλος αναφέρεται ότι δεν έχουν μελετηθεί άλλες εναλλακτικές θέσεις για την εγκατάσταση, εκτός των τριών που αξιολογούνται συγκριτικά στην ΜΠΕ χωρίς όμως να προσδιορίζεται έστω και ενδεικτικά μια από αυτές που θα ήταν καταλληλότερη της προτεινομένης.
Απορρίπτεται ακόμη και η εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών πάνελ με το αιτιολογικό ότι θα καλύπτουν μεγάλη έκταση εδάφους που όμως είναι συνάρτηση της παραγόμενης ισχύος. Το ίδιο ισχύσει και για το μέγεθος των ανεμογεννητριών που συναρτάται με την ισχύ τους.
Αν όμως αποδέχονται κατ αρχήν την εγκατάσταση ΑΠΕ το ερώτημα που έπρεπε να απαντηθεί είναι αν είναι προτιμότερο αντί των τριών (3) μεγάλων ανεμογεννητριών ισχύος 2 MW που προβλέπονται για τον προτεινόμενο σταθμό, να τοποθετηθούν δεκαπέντε (15) σαν τις ανεμογεννήτριες που έχει εγκαταστήσει η δημοτική επιχείρηση στην περιοχή της Αρκάσας.
Ενώ όμως το ΔΣ γνωμοδότησε αρνητικά για την εγκατάσταση του υβριδικού σταθμού με άλλη απόφασή του ενέκρινε την διάθεση 22.320 ευρώ για παροχή υπηρεσιών συμβούλου για ίδρυση ενεργειακής κοινότητας, που θα είναι ένας συνεταιρισμός στον οποίο θα συμμετέχει και ο Δήμος με σκοπό «την παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση ή πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε ή Υβριδικούς Σταθμούς».
Από την μια αρνούνται την εγκατάσταση υβριδικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το ήλιο και τον αέρα και από την άλλη διαθέτουν 22.300 ευρώ για ίδρυση αστικού συνεταιρισμού με τον ίδιο σκοπό.
Αντί να επιδιωχθεί η συμμετοχή του Δήμου στο επιχειρηματικό σχέδιο ή να εξασφαλισθούν κάποια αντισταθμιστικά οφέλη για τον Δήμο ή τους κατοίκους της περιοχής, πέραν των θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν, φαίνεται να επιλέγεται η ανάληψη του επιχειρηματικού ρίσκου για την δραστηριότητα αυτή από τον ίδιο τον Δήμο.
Ίσως αυτός ήταν ο πραγματικός λόγος της αρνητικής γνωμοδότησης και όχι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Αν όμως αυτός ήταν ο λόγος άλλη θα έπρεπε να είναι η αιτιολογία της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου αφού η αρνητική απόφαση του Δ.Σ, ενδεχόμενα θα αποτελέσει αρνητικό προηγούμενο σε ενδεχόμενη προσπάθεια παρόμοιας εγκατάστασης και από την ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ ή την υπό ίδρυση ενεργειακή κοινότητα.
Ακόμη, απορίας άξιο είναι γιατί θα πρέπει να πληρωθούν σε κάποιον τρίτον 22.000 ευρώ για παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την ίδρυση της ενεργειακής κοινότητας, ενώ θα μπορούσε να ανατεθεί στον επιστημονικό συνεργάτη του Δημάρχου για θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, που κοστίζει στον Δήμο 1.960 ευρώ τον μήνα.
Σε κάθε περίπτωση θα είναι λάθος η «Ανεμόεσσα» και «ηλιόλουστη» Κάρπαθος να συνεχίζει να χρησιμοποιεί πετρέλαιο και μαζούτ για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται, συμβάλλοντας αρνητικά στην κλιματική αλλαγή και μολύνοντας την ατμόσφαιρα με καυσαέρια επιβλαβή για την υγεία των κατοίκων της.
ΝΙΚΟΣ ΚΑΝΑΚΗΣ