Στις αρχές του περασμένου αιώνα άρχισε η ομαδική μετανάστευση των Ελλήνων στην Αμερική και σταδιακά ακολούθησε η μετανάστευση των γυναικών που ήρθαν κοντά στους άνδρες τους, και ελεύθερες κοπέλες που έγιναν περιζήτητες νύφες. Και, όπως ήταν φυσικό, γεννήθηκαν τα πρώτα Ελληνοαμερικανάκια και αμέσως δημιουργήθηκε το πρόβλημα: Ποιος θα διδάξει σ’ αυτά τα παιδιά τη μητρική τους γλώσσα.
Ο Μητροπολίτης Ευάγγελος.
Ας αφήσουμε αυτά τα παιδιά να διηγηθούν: «Η μάνα μου δεν ήξερε πολλά γράμματα, αλλά αγόρασε ένα αλφαβητάρι και μερικά βιβλία των πρώτων τάξεων του δημοτικού. Πότε η ίδια ή καμιά γραμματιζούμενη, που ερχόταν στο σπίτι μας, μας μάθαινε να διαβάζουμε».
Και ένα άλλο παιδί συνεχίζει: «Όταν συγκεντρωθήκαν αρκετές ελληνικές οικογένειες στο Wheeling WV, οι γονείς μας νοίκιασαν μια αποθήκη, σ’ αυτήν ορισμένες Κυριακές ο παπάς που ερχόταν από το Pittsburgh έκανε την Θεία λειτουργία. Τα βράδια γινόταν καφενείο και τις Κυριακές και ένα δυο απογεύματα τις καθημερινές την χρησιμοποιούσαν για σχολείο, με δάσκαλο το παπά και κάποιο από τους πιο μορφωμένους που είχε τελειώσει το δημοτικό και ίσως πήγε για ένα δυο χρόνια στο σχολαρχείο».
Ο εκπαιδευτικός Δημοσθένης Τριανταφύλλου.
Και ένα τρίτο παιδί κλείνει: «Όταν έγινα έξη χρονών, οι γονείς μου μ’ έστειλαν στην Ελλάδα κοντά στη γιαγιά μου. Πήγα στο δημοτικό του χωριού μου και συνέχισα στο σχολαρχείο του νησιού μας και όταν τελείωσα μ’ έστειλαν στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, όπου είχα συμμαθητή το αργότερα Αρχιεπίσκοπο Μακάριο».
Με τον καιρό και με την πείρα που αποκόμισαν, οι πρώτοι μετανάστες δημιούργησαν τις ελληνορθόδοξες κοινότητες και μέσω αυτών προσπάθησαν να λύσουν το εκπαιδευτικό πρόβλημα, μετατρέποντας σε σχολεία τα χολ και τα υπόγεια των εκκλησιών. Στην αρχή, για διδακτικό προσωπικό, χρησιμοποιούσαν ελληνοδιδασκάλους, τελειόφοιτους γυμνασίου και ιερείς, που ήρθαν κι αυτοί στην Αμερική για να βρουν την τύχη τους.
Κάθε χρόνο η Ιερά Μητρόπολη του New Jersey τιμά την εορτή των Τριών Ιεραρχών και των Ελληνικών Γραμμάτων.
Στις πιο μεγάλες κοινότητες τα σχολεία ήταν ημερήσια με όλες τις τάξεις του δημοτικού και πλήρες πρόγραμμα, διδάσκονταν και Αγγλικά από πτυχιούχους Αμερικανικών πανεπιστημίων. Όμως, τα περισσότερα σχολεία ήταν απογευματινά, όπου τα παιδιά διδάσκονταν γραφή και ανάγνωση, μετά που σχολούσαν από το Αμερικάνικο σχολείο. Σε ορισμένες απομεμακρισμένες κοινότητες, η διδασκαλία των γινόταν Σάββατο ή Κυριακή, μετά την απόλυση της εκκλησίας.
Μεγάλη ώθηση στα Ελληνικά γράμματα έδωσε η άφιξη νέων μεταναστών και διδασκάλων, με το τελευταίο μεταναστευτικό ρεύμα στην δεκαετία 1965-75. Οι νέοι μετανάστες ήρθαν οικογενειακώς με γυναίκες και ανήλικα παιδιά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν νέα και να μεγαλώσουν τα υπάρχοντα σχολεία. Αυτή την εποχή δημιουργήθηκε το πρώτο Ελληνικό Λύκειο στην κοινότητα του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια της Νέας Υόρκης
Την εορτή τίμησαν με την παρουσία τους ο Μητροπολίτης Ευάγγελος και άλλοι επίσημοι, τέταρτος από τα δεξιά ο κ. Τριανταφύλλου.
Σχεδόν μισός αιώνα πέρασε από τότε και σταμάτησε η ροή νέων Ελλήνων μεταναστών και νέων μαθητών για να εμπλουτίσουν τα Ελληνικά σχολεία, γι’ αυτό τώρα το ενδιαφέρον στρέφετε στα αμερικανογεννημένα παιδιά και εγγόνια. Σ’ αυτή την προσπάθεια πρωτοπορούν δυο Δωδεκανησίους στην Μητρόπολη του New Jersey.
Η Μητρόπολη του New Jersey, εκτός από το New Jersey, περιλαμβάνει τις πολιτείες Delaware, Maryland, Virginia και μέρος της Pennsylvania, συνολικά περισσότερες από ελληνορθόδοξες κοινότητες. Ο, Καλυμνιακής καταγωγής, Μητροπολίτης Ευάγγελος Κουρούνης γεννήθηκε στην Αμερική και διδάχθηκε τα πρώτα του Ελληνικά, στα σχολεία του Αγίου Ελευθερίου και Αγίου Σπυρίδωνος της Νέας Υόρκης, από τον Καρπάθιο δάσκαλο Ηλία Διακολιό. Αργότερα φοίτησε στο Hellenic College “Holy Cross” και σε άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, κατέχει άριστα την Ελληνική γλώσσα.
Ο Δημοσθένης Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Νίσυρο και μόλις τελείωσε το Βενετόκλειο Γυμνάσιο της Ρόδου μετανάστευσε στην Αμερική, όπου συνέχισε της σπουδές του στο New York University από το οποίο πήρε το Bachelor και το Master, και στην συνέχεια πήρε δεύτερο Master από το Fordham University. Από ενωρίς έδειξε το ενδιαφέρον στα κοινά, υπήρξε πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων φοιτητών και στην συνέχεια, μεταξύ των άλλων, πρόεδρος της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας και του Συλλόγου Ελλήνων Εκπαιδευτικών, ήταν ο πρώτος διευθυντής του Λυκείου του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια.
Εκτός από τα Ελληνικά γράμματα τα παιδιά μαθαίνουν παραδοσιακά τραγούδια…
Στην Γιορτή των Τριών Ιεραρχών και των Ελληνικών Γραμμάτων ο Μητροπολίτης Ευάγγελος κήρυξε αμείλικτο αγώνα κατά της στασιμότητας στην διδασκαλία των Ελληνικών γραμμάτων και ανακοίνωσε τον διορισμό του κ Τριανταφύλλου, ως του πρώτου διευθυντή παιδείας της Μητροπόλεως, ούτως ώστε, όπως επεσήμανε, «να χτίσουμε πάνω στην υποδομή που έχουμε παραλάβει από τις προηγούμενες γενιές των Ελλήνων μεταναστών». Ο διορισμός του κ Τριανταφύλλου σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για την Ελληνική παιδεία στην Μητρόπολη του New Jersey.
Ο κ. Τριανταφύλλου, όπως προαναφέρθηκε, ήταν ο πρώτος διευθυντής του Λυκείου του Αγίου Δημητρίου, και τα τελευταία χρόνια είναι διευθυντής του σχολείου της κοινότητας της Αναλήψεως στο Fairview NJ, είναι το μοναδικό ολοκληρωμένο Ελληνικό Γυμνάσιο σ’ όλη την Αμερική, και του Ελληνικού Σχολείου της κοινότητας του Σωτήρος στο Ray NY. Μια από τις πρώτες επιδιώξεις του είναι η δημιουργία ημερήσιου σχολείου σε μια από τις κοινότητες της Μητρόπολης του New Jersey.
…και ελληνικούς χορούς που τα φέρνουν πιο κοντά στη μακρινή τους πατρίδα.
Τον Δημοσθένη γνωρίζω πάνω από μισό αιώνα από τα φοιτητικά μας χρόνια, γνωρίζω από κοντά τον άδολο πατριωτισμό του και τον ενθουσιασμό του για ότι αναλαμβάνει. Έχω την πεποίθηση ότι θα φέρει εις πέρας και αυτό το δύσκολο έργο ανάλαβε. Μαζί με τις ευχές και την εμπιστοσύνη του Μητροπολίτη μαζί του είναι και όλων μας.
Μανώλης Κασσώτης
