“Τα Βρουλίδια”
Πριν από αρκετές δεκαετίες, εκεί που τελείωναν οι «ξέρες του Ζαβόλα», κάτω από το κτίριο της Ιταλικής Αστυνομίας όπου σήμερα στεγάζεται το αρχαιολογικό μουσείο, άρχιζε μια μικρή παραλία 20 περίπου μέτρων που έφτανε μέχρι εκεί που ξανάρχιζαν οι ξέρες και έφταναν μέχρι τον Άμμο. Μερικά μέτρα από την θάλασσα, μέσα από ένα πετρόχτιστο τοίχο, ανάβλυζε μια μικρή πηγή που σχημάτιζε ένα μικρό ρυάκι και έφθανε μέχρι τη θάλασσα. Μέσα το ρυάκι φύτρωσαν μερικά βούρλα, από τα οποία πήρε το όνομα της η περιοχή: “Τα Βρουλίδια”. Δίπλα στην πηγή, την εποχή της Τουρκοκρατίας, οι πρώτοι Πηγαδιώτες έχτισαν υδραγωγείο, που έμεινε γνωστό ως το “Τούρκικο υδραγωγείο”. Αργότερα, όταν τα Πηγάδια μεγάλωσαν και έφεραν το νερό από τη πηγή της Μύλης, αυτό το υδραγωγείο αχρηστεύτηκε και στην δεκαετία του 1930 μετατράπηκε σε σφαγείο και αργότερα έγινε εστιατόριο.
Μαζί με τον πρωϊνό καφές αναπολούν τα περασμένα. Από αριστερά: Βάσος Χατζημιχάλης, Ντίνος Χιωτάκης, Γιώργος Μανωλάκης, Γιάννης Κασσώτης (όρθιος), Μανώλης Κασσώτης, Νίκος Τσέρκης, Μιχάλης Καβουκλής, Αντώνης Σαμιώτης.
Παιδότοπος
Στη μέση της παραλίας, όπου υπήρχε πιο πολύς άμμος, οι μανάδες φέρναν τα πιο μικρά παιδιά για να κολυμπήσουν. Λίγο πιο πέρα τα μεγαλύτερα παιδιά ψάρευαν κεφαλάκια με τις τσανάκες τους, μαζί τους κι η Mariuccia η κόρη του Maresciallo Attilio Moreni. Άλλα παιδιά μάζευαν χοχλιούς, έβγαζαν “πατελίες” και αχινούς κι έπιαναν καβούρια για δόλωμα ή για να τα ψήσουν στα κάρβουνα, ενώ τα πιο μεγάλα ψάρευαν με καλάμι γιαλίνες, σκαρογιαλίνες και σκαροπούλια. Ήταν και τ’ άλλα παιδιά που με το καμάκι ψάρευαν σουπιές, χταπόδια και σμίνερες. Τις νύχτες, μετά από δυνατές βροχές, ορισμένα παιδιά, που γνώριζαν το μυστικό, ψάρευαν σαργούς χρησιμοποιώντας σκουλήκια για δόλωμα.
Στην παρέα τρεις από την ομάδα της “Τρίαινας”. Από αριστερά: Ντίνος Χιωτάκης, Γιώργος Μανωλάκης, Μανώλης Κασσώτης.
Οι αποθήκες του Μικροπαντρεμένου
Δίπλα στα Βρουλίδια εκεί που τελείωνε η παραλία και ξανάρχιζαν οι ξέρες ο έμπορος Μηνάς Μικροπαντρεμένος έκτισε αποθήκες για να αποθηκεύει τα εμπορεύματα του. Στα χρόνια του πολέμου, οι αποθήκες καταστράφηκαν από τους βομβαρδισμούς, αλλά αργότερα, στο ίδιο μέρος, ο εγγονός του Μηνάς Τρεμπέλας έκτισε διώροφο κτίριο, στο οποίο έδωσε το όνομα του πάππου του. Σήμερα, σ’ αυτό το κτίριο στεγάζεται η καφετέρια του Γιώργου Πανάρετου, με θέα την ανοικτή θάλασσα μέχρι πέρα στο Βρόντη, που το καλοκαίρι τ’ αγέρι της θάλασσας την κρατά δροσερή.
Ετερόκλητη παρέα
Σ’ αυτή την καφετέρια, με πρωτοβουλία της «Καρπαθιακής Λέσχης», με πρόεδρο τον Γιώργο Μανωλάκη, τα τελευταία χρόνια κάθε καλοκαίρι, μαζεύετε μια ετερόκλητη παρέα αλλά και κάπου όμοια: άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας.
Ήταν τα παιδιά, που πριν από εξήντα-εβδομήντα χρόνια περιφέρονταν στα “Βρουλίδια”. Ήταν τα παιδιά, τα πιο πολλά, που τα όνειρα κι οι φιλοδοξίες τους πήραν μακριά από την Κάρπαθο: Αμερική, Αυστραλία, Καναδάς, Αφρική, Αθήνα.
Κι είναι τώρα, τούτοι που δίνουν χρώμα και νοστιμιά στην παρέα με τις συναρπαστικές τους αφηγήσεις.
Τα γέλια τους πηγαία και νεανικά.
Ποδόσφαιρο
Για το κάθε θέμα παίρνουν το λόγο ακόμη κι αυτοί που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο. Κυριαρχεί το ποδόσφαιρο, αφού οι περισσότεροι της παρέας έπαιζαν με την ομάδα του “Ποσειδώνα”. Εκεί βρίσκονταν οι τρεις από τους πέντε επιζώντες της ομάδας του 1954, της θρυλικής “Τρίαινας”: Ο αρχηγός Γιώργος Μανωλάκης, το σέντερ φορ Ντίνος Χιωτάκης και ο τερματοφύλακας Μανώλης Κασσώτης, το έξω δεξιά Θεοδόσης Μανωλάκης βρίσκεται στην Αθήνα και το έξω αριστερά Γιάννης Ζαβόλας στην Αμερική. (Έλειπαν οι αποβιώσαντες: Αντωνάκης Χαλκιάς, Παντελής Αυλωνίτης, Μιχάλης Πανάρετος, Νίκος Κ. Λαμπρινός, Μιχαήλος Χατζηγεωργίου και Σωτήρης Τρεμπέλας).
Μοιράστηκαν τα παιδικά τους χρόνια και τα νιάτα και τώρα τα αναπολούν.
Στην παρέα βρισκόταν ο Χαζής (Μηνάς) Αυλωνίτης, ο τερματοφύλακας του Ποσειδώνα και ήρωας του αγώνα με την ΑΟΝ της Ρόδου το 1952, μέσα από την περιοχή έπιασε ένα σουτ του Καγιά, που την εποχή εκείνη θεωρείτο το καλλίτερο σέντερ φορ στα Δωδεκάνησα. Ο Καγιάς τον αγκάλιασε τον φύλησε και του υποσχέθηκε πως δεν θα του ξανασουτάρει μέχρι να τελειώσει ο αγώνας.
Πολλά έχουν να διηγηθούν και οι ποδοσφαιριστές που ακολούθησαν την ομάδα της “Τρίαινας”: Νίκος Τσέρκης, Ντίνος Μ. Λάμπρος, Γιάννης Κασσώτης, Ντίνος Καραξής, Ηλίας Λαμπρινός, Χαρής Ζαβόλας, Γιώργος Παπαβασιλείου, που σ’ ένα τελικό αγώνα έπιασε τρία πέναλτι και ο Ποσειδώνας κατέκτησε το κύπελο.
Αναβαπτίζονται μέσα στη χρυσή κολυμπήθρα της νιότης τους.
Προσκοπισμός
Εξ ίσου ενδιαφέρουσες είναι οι προσκοπικές αναμνήσεις αφού οι περισσότεροι της παρέας υπήρξαν μέλη της ναυτοπροσκοπικής ομάδας των Πηγαδίων, μεταξύ των άλλων ο Νίκος Ιωαν. Ιωαννίδης που διετέλεσε αρχηγός της Ομάδας. Οι άλλοι της παρέας που διετέλεσαν και αυτοί πρόσκοποι ήταν οι Μανώλης Κασσώτης, Μιχάλης Μανωλιός, Σάββας Γ. Κασσώτης, Σάββας Κ. Κασσώτης, Γιάννης Κασσώτης, Γιώργος Λογοθέτης, Ντίνος Μ. Λάμπρος, Μιχάλης Χριστοδουλάκης, Γιώργος Λειβαδιώτης, Γιώργος Σπανός, Γιώργος Ζεβουδάκης, Ηλίας Γ. Χριστοδούλου, Ντίνος Καραξής, Χαρής Ζαβόλας και Γιώργος Παπαβασιλείου.
Υπήρχαν και αυτοί που θυμόντουσαν την εκδρομή στο πανηγύρι της Παναγίας της Πλαγιάς στο Μεσοχώρι το 1949. Άλλοι πάλι είχαν να διηγηθούν για τις παρελάσεις, τις λαμπαδοδρομίες και την φωταγώγηση της Ακρόπολης και του Δεσποτικού, το βράδυ της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου. Ενώ άλλοι θυμήθηκαν την ιστιοπλοϊκή βάρκα και τα κανό, δωρεά του Ναυτικού Ομίλου Ρόδου.
Όλοι τους παιδιά και έφηβοι ξανά!
Άφησαν την σφραγίδα
Εκτός από το ποδόσφαιρο και τον προσκοπισμό, έχουν να διηγηθούν και άλλες ιστορίες για το σχολείο τους, ιδιαίτερα όταν ξανάνοιξε μετά την απελευθέρωση της Καρπάθου. Μίλησαν για ψαρέματα και πυροφάνια και για τα παιχνίδια τους στην στεριά και τα πιο πολλά στη θάλασσα. Άλλοι πάλι είχαν να διηγηθούν ιστορίες για ανθρώπους που άφησαν την σφραγίδα τους στο πέρασμα τους απ’ αυτή την ζωή, όπως ο αείμνηστος Λάζαρος Κοσμάς, που είχε την υπομονή να κάτσει, να συζητήσει και να ακούσει τους νέους της εποχής. Δεν έλειπαν οι αναφορές και διηγήσεις και για ευτράπελα περιστατικά.
Παιδιά και έφηβοι ξανά!
Ψυχική ευφορία ήταν διάχυτη στην αντάμωση τόσων ανθρώπων που μοιράστηκαν τα παιδικά τους χρόνια και τα νιάτα τους και τώρα γυρεύουν εκείνη την εικόνα τους, ο ένας μέσα στις μνήμες του άλλου. Εκεί στην καφετέρια του Πανάρετου αναβαπτίστηκαν μέσα στη χρυσή κολυμπήθρα της νιότης. Τ’ άσπρα μαλλιά κι οι ρυτίδες εξαφανίζονται, σαν από μαγεία. Όλοι παιδιά και έφηβοι ξανά! Κι οι κουβέντες νεανικές, της εποχής εκείνης. Το ίδιο λεξιλόγιο, ο ίδιος τόνος φωνής, πηγαία τα γέλια, νεανικά. Δεν γίνονται αιτία καταφρόνιας τ’ άσπρα του μαλλιά. Στεφάνωμα ζωής μακράς και τιμημένης είναι. Πλούσιος ο απολογισμός της: οικογένεια, «προκοπή», καλά παιδιά, όμορφα ’γγόνια, φίλοι, κοινωνική αποδοχή.
«Δόξα τω Θεώ».
Μαζί και πάλι τ’ άλλο καλοκαίρι.
Είθε!
Η ψυχική ευφορία είναι διάχυτη στα πρόσωπα τους.
Οι παρευρεθέντες
Ακολουθεί, κατά αλφαβητική σειρά, ο κατάλογος των παρευρεθέντων. Δίπλα στο κάθε όνομα, σε παρένθεση, αναφέρονται αυτοί που έμειναν στην Κάρπαθο και για όσους έφυγαν, το όνομα της χώρας ή της περιοχής της Ελλάδας που μετανάστευσαν. Επίσης για όσους επέστρεψαν από χώρες του εξωτερικού, αναφέρεται το όνομα της Καρπάθου ή της περιοχής της Ελλάδας που εγκαταστάθηκαν. Από τους 26 της παρέας 12 μετανάστευσαν στην Αμερική, 4 στον Καναδά και από 2 στην Αυστραλία και στην Αφρική, αλλά εκτός από 9 όλοι οι άλλοι επέστρεψαν στην Ελλάδα, υπήρξαν και 5 που δεν έφυγαν από την Κάρπαθο.
- Αλέκος Αλεξιάδης (Αμερική, Κάρπαθος)
- Μήτρος Αλεξίου (Αφρική, Καναδάς, Κάρπαθος)
- Χαζής (Μηνάς) Αυλωνίτης (Κάρπαθος)
- Γιάννης Ελευθεριάδης (Χαλκίδα)
- Χαρής Ζαβόλας (Αμερική)
- Γιώργος Ζερβουδάκης (Αφρική, Αμερική)
- Νίκος Ιωαννίδης (Αμερική, Κάρπαθος)
- Ντίνος Καραξής (Αττική)
- Γιάννης Κασσώτης (Αμερική)
- Μανώλης Κασσώτης (Αμερική)
- Σάββας Γ. Κασσώτης (Αμερική, Αττική)
- Σάββας Κ. Κασσώτης (Κάρπαθος)
- Ηλίας Λαμπρινός (Κάρπαθος)
- Ντίνος Μ Λάμπρος (Αμερική, Κάρπαθος)
- Γιώργος Λειβαδιώτης (Καναδάς, Αττική)
- Γιώργος Λογοθέτης (Αμερική)
- Γιώργος Μανωλάκης (Αμερική, Αττική)
- Μιχάλης Μανωλιός (Καναδά)
- Γιώργος Παπαβασιλείου (Κάρπαθος)
- Αντώνης Σαμιώτης (Αυστραλία)
- Γιώργος Σπανός (Καναδά, Αττική)
- Νίκος Τσέρκης (Κάρπαθος)
- Χρόνης Χαλκιάς (Αμερική)
- Ντίνος Χιωτάκης (Αυστραλία)
- Ηλίας Γ. Χριστοδούλου (Αττική)
- Μιχάλης Χριστοδουλάκης (Αμερική, Αττική).
