Από το 1883 και μέχρι σήμερα πάρα πολλοί μεγάλοι βοτανολόγοι πέρασαν από την Κάρπαθο και εξερεύνησαν και μελέτησαν την χλωρίδα και την πανίδα της. Όλοι παραδέχθηκαν ότι η Κάρπαθος έχει τόσο μεγάλη βιοποικιλότητα που λίγοι τόποι την έχουν.
Πολλοί μάλιστα την ονόμασαν Ζωντανό Βοτανικό Μουσείο, Ζωντανό Βοτανικό Κήπο, Ζωντανό Βοτανικό Παράδεισο. Ο καθηγητής μάλιστα του Πανεπιστημίου Νικόλαος Μάργαρης υπεστήριζε ότι η Κάρπαθος ανάλογα με την έκταση της έχει 15 φορές μεγαλύτερη βιοποικιλότητα από την Ρόδο και την Κρήτη.
Στις διάφορες λοιπόν σκόρπιες αναφορές και εργασίες τους οι βοτανολόγοι αναφέρουν και μερικά φυτά που συνάντησαν στην Κάρπαθο και που δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου.
Ο Γιώργος Δήμαρχος πατέρας της συγγραφέας Θετεκούλας Δημάρχου στον οποίο αφιέρωσε το βιβλίο της “Ενδημικά Φυτά Καρπάθου”.
Αυτά τα φυτά η επιστήμη τα ονομάζει «ενδημικά φυτά». Δεν υπήρχε όμως μια συνολική έρευνα και παρουσίαση όλων των ενδημικών φυτών της Καρπάθου ούτε και υπεύθυνη επιβεβαίωση ότι πράγματι υπήρχαν και το σημαντικότερο ότι εξακολουθούν να υπάρχουν. Υπήρχε ένα κενό.
Για να βρεις ένα ενδημικό φυτό είναι το ίδιο σαν να ψάχνεις να βρεις ένα ψύλλο μέσα στα άχυρα.
Σκέψου να ψάχνεις να βρεις ένα φυτό που δεν έχεις ξαναδεί ποτέ , δεν το γνωρίζει κανείς, δεν έχει δημοσιευμένες φωτογραφίες, δεν ξέρεις σε ποια θέση είναι, αλλά υπάρχει μόνο μια αναφορά ενός βοτανολόγου ότι το εντόπισε π.χ πάνω στα βουνά της Λάστου, λέει πως μοιάζει και το πολύ-πολύ να σου έχει ένα σκίτσο ή μια εικόνα.
Ψάξε τώρα εσύ όλα τα βουνά της Λάστου για να βρεις ένα φυτό που δεν έχεις ξαναδεί ποτέ και που το μέγεθος του μπορεί να είναι μικρότερο και από τα δάκτυλα σου και που το είδε κάποιος πριν από 50-100 χρόνια και δεν ξέρεις αν υπάρχει ακόμα.
Γιάννης Μηνατσής, π. Έπαρχος Καρπάθου-Ηρωικής Νήσου Κάσου
H Θεοχαρούλα Δημάρχου δέχεται τις ευχές της Μητέρας της Μαρίας.
Αυτό το κενό ήρθε να συμπληρώσει η συμπατριώτισσα μας Θεοχαρούλα Δημάρχου από το Σπόα Καρπάθου, πτυχιούχος Δασοπονίας με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Θράκης, που σήμερα υπηρετεί στην Δ/νση Δασών Κυκλάδων , στη Σύρο, ως Δασοπόνος με σύμβαση.
Αρχικά η Θεοχαρούλα έκανε την πτυχιακή της εργασία πάνω σε αυτό το αντικείμενο. Αργότερα και μετά την αποφοίτηση της από την Δασική Σχολή και αφού συνέλεξε όσες πληροφορίες μπορούσε, επισκέφτηκε πολλές φορές τις θέσεις των φυτών αυτών, παρακολούθησε για 5 χρόνια την συμπεριφορά τους στη φύση, επιβεβαίωσε την ύπαρξη και συνεχή παρουσία τους στα βουνά της Καρπάθου συνέγραψε το βιβλίο με τίτλο «Ενδημικά φυτά της Καρπάθου» που έκδόθηκε με την οικονομική βοήθεια του ΚΟΠΑΠ του δήμου Καρπάθου και με την επιμέλεια της Επιστημονικής του Επιτροπής.
Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε από τον ΚΟΠΑΠ και την συγγραφέα με εκλεκτούς ομιλητές στις 25/07/2019 σε μια κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων του Ξενοδοχείου Αλιμούντα Μάρε, μέσα σε μεγάλη χαρά, συγκίνηση, δάκρυα , ευχές και χειροκροτήματα.
Ξεχωριστή ήταν η παρουσία του πατέρα της που αντί να μιλήσει για το βιβλίο διάλεξε να της ευχηθεί με τον συνηθισμένο Καρπάθικο τρόπο, με μια μαντινάδα δηλαδή, αφού παρέσυρε το ακροατήριο σε μια διαλογική συζήτηση για το αν έπρεπε αυτός να δώσει την ευχή στο παιδί του ως είθισται στην Κάρπαθο σε σημαντικές στιγμές της ζωής των παιδιών ή η μάνα του ή και οι δυο μαζί ή ο παππούς και η γιαγιά εάν ζουν.
Τελικά από την συζήτηση αποφασίστηκε από το κοινό ότι η ευχή πρέπει να προέρχεται και από τους δυο γονείς, οπότε και επί τόπου της είπε:
Πάρ’ των γονιών σου την ευχή κι’ όπου και να περάσεις
να βρεις ψωμί να μην πεινάς νερό να μη διψάσεις.
Και εδώ έκλεισε η παρουσίαση.
Το βιβλίο αυτό της Θεοχαρούλας δεν είναι ένα απλό βιβλίο για να διαβάσει κανείς να περάσει την ώρα του. Με τέτοια βιβλία είναι γεμάτος ο κόσμος. Στην Κάρπαθο έχουν γραφτεί δεκάδες βιβλία για οποιοδήποτε θέμα, ιστορικά , φιλοσοφικά, θρησκευτικά, πολιτικά, για τα Ήθη και Έθιμα, για τα παιχνίδια, για παραμύθια, ακόμα και για τον σκάρο της Καρπάθου και για τα λυροτσάμπουνα και τα τραγούδια της.
Όχι όμως για τέτοιο θέμα. Είναι μοναδικό στο είδος του. Βιβλίο για τα φυτά έγραψε και ο αείμνηστος καθηγητής θεολογίας Νικήτας Νικητιάδης αλλά μόνο για εκείνα που αναφέρονται στις Άγιες Γραφές. Εδώ χρειάστηκε έρευνα, γνώση, παρατήρηση, παρακολούθηση, υπομονή και χρόνια εργασίας υπαίθρου και γραφείου.
Σκεφθείτε ότι ο πατέρας της με τριάντα περίπου χρόνια εργασίας στα βουνά της Καρπάθου σαν Τεχνολόγος Δασοπονίας του Δασονομείου Καρπάθου δεν συνάντησε , όπως μας διηγείτο, περισσότερα από 2-3 ενδημικά φυτά.
Το βιβλίο αυτό απευθύνεται αν και δεν θα έπρεπε ολιγότερο στο ευρύ κοινό και περισσότερο σε επιστήμονες, βοτανολόγους, δασολόγους, γεωπόνους, περιβαλλοντολόγους και γενικά σε όσους αγαπούν την φύση και το περιβάλλον.
Εμάς όλους τους Καρπάθιους μας κάνει υπερήφανους γιατί μάθαμε επί τέλους για την μεγάλη βιοποικιλότητα του νησιού μας, για την μοναδικότητα ορισμένων φυτών που φυτρώνουν και αναπαράγονται μόνο στον τόπο μας και πουθενά αλλού, σε κανένα μέρος του κόσμου.
Το βιβλίο αυτό από εδώ και στο εξής θα αποτελεί ένα σημείο αναφοράς και μια εύκολη και συγκεντρωτική πηγή πληροφόρησης για κάθε ενδιαφερόμενο, απλό πολίτη ή επιστήμονα. Με αυτό εξαίρεται η μοναδικότητα του νησιού μας όχι μονάχα σε τοπικό επίπεδο αλλά σε περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο, με πιθανή συνέπεια την έλξη ποικίλων κατηγοριών επισκεπτών όπως φυσιολατρών, φυσιοδιφών, ερευνητών βοτανολόγων, περιπατητών, αναρριχητών, τουριστών και ανθρώπων του πνεύματος που αναζητούν την ψυχική τους ανάταση, την κατάκτηση του αγνώστου και την ηθική ικανοποίηση της ανακάλυψης, ταυτόχρονα με τις λοιπές χαρές και απολαύσεις του ταξιδιού και της περιήγησης, όπως τονίζει η συγγραφέας.
Η μόνη και ασυγχώρητη παράλειψη είναι η μη εκτύπωση του στα Αγγλικά ή τουλάχιστον ο τίτλος στο εξώφυλλο έπρεπε να είναι και στα Αγγλικά, πράγμα το οποίον θα μειώσει την κυκλοφοριακή δυναμική του, ιδίως την εκτός Ελλάδος, στο έπακρον.
Εν πάση περιπτώσει, ευχαριστούμε Θεοχαρούλα και ας είναι καλοτάξιδο το πρώτο σου βιβλίο.
Υστ. Όποιος επιθυμεί την απόκτηση του βιβλίου να απευθύνεται στον ΚΟΠΑΠ του Δήμου Καρπάθου, Τηλ. 2245360146 που το διαθέττει. Όλα τα έσοδα πηγαίνουν στον Δήμο Καρπάθου.
