Συγχρόνως με την ίδρυση της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας, το 1950, καθιερώθηκε στην Αμερική ο ετήσιος εορτασμός της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα. Την πρώτη χρονιά η Θεία λειτουργία και δοξολογία έγιναν στον Καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας στην Νέα Υόρκη, χοροστατώντας του τότε Αρχιεπισκόπου Βορείου και Νοτίου Αμερικής Μιχαήλ. Παρευρέθηκαν Αμερικανοί πολιτικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, Έλληνες διπλωμάτες, οι Κασιώτες εφοπλιστές με τον Μανώλη Κουλουκουντή, πολλοί Δωδεκανήσιοι και άλλοι Ομογενείς.

Την αρχιερατική Θεία λειτουργία και δοξολογία τέλεσε ο Μητροπολίτης Ευάγγελος. Ο ίδιος ήταν ο κύριος ομιλητής της ημέρας.

Ακολούθησε πολιτιστική εκδήλωση στην κοινοτική αίθουσα με ομιλίες για την ιστορική επέτειο. Με το ίδιο εθνικό ενθουσιασμό συνεχίστηκε ο εορτασμός της ιστορικής επετείου, ακόμα ζούσαν οι πρωτεργάτες του Δωδεκανησιακού αγώνα που διεξήγαγαν στην Αμερική. Στα πρώτα χρόνια η εκδήλωση γινόταν στον Καθεδρικό ναό και αργότερα σε άλλες εκκλησίες στο Manhattan της Νέας Υόρκης.

Στο τραπέζι των επισήμων από δεξιά: η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μαρία Μαραγκού, ο πρόεδρος της Κοινότητας Μανώλης Δρίτσας, ο αρχιμανδρίτης Νεκτάριος, ο Μητροπολίτης Ευάγγελος, ο Γεν. πρόξενος Κωνσταντίνος Κούτρας, η πρόξενος Λάνα Ζωχιού, ο πάτερ Ιάκωβος Ροδίτης και ο διάκονος Νικόλαος Πάρος. Στο βάθος το ιστορικό λάβαρο της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας και ο χάρτης με τα νησιά της Δωδεκανήσου.

Το 1970, μετά την άφιξη αρκετών νέων Δωδεκανησίων μεταναστών, αναδιοργανώθηκε η Δωδεκανησιακή Ομοσπονδία, που συνέχισε να γιορτάζει την επέτειο της Ενσωμάτωσης με τον ίδιο πατριωτικό ενθουσιασμό. Στο μεταξύ, αρκετοί παλαιοί και νέοι Δωδεκανήσιοι μετανάστες μετακόμισαν στην Αστόρια της Νέας Υόρκης και ο εορτασμός καθιερώθηκε να γίνεται στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Δημητρίου.

Ο Γιάννης Σακέλλης, εισηγητής του προγράμματος.

Στα 71 χρόνια που πέρασαν, ελάχιστοι από τους πρωτεργάτες ζουν, ακόμα και τα παιδιά της εποχής, που γεννήθηκαν σκλάβοι και πρόφθασαν να δουν τη μέρα της λευτεριάς, λιγόστεψαν και όσοι έμειναν απολαμβάνουν τα χειμωνιάτικα ηλιοβασιλέματα της ζωής τους και ζουν με τις αναμνήσεις τους. Έχουν όμως προστεθεί δυο καινούργιες γενεές, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Κάθε χρόνο που θα ‘ρθει η επέτειος της Ενσωμάτωσης, όλοι αυτοί οι Δωδεκανήσιοι, με τον ίδιο πατριωτικό ενθουσιασμό θα πάνε να γιορτάσουν την «Μεγάλη αυτή Μέρα».

Ένα γύρω, η αίθουσα είχε στολιστεί με Ελληνικές σημαίες.

Σήμερα, η γιορτή της Ενσωμάτωσης αποτελεί τον συνδετικό κρίκο και τον πιο ισχυρό δεσμό που υπάρχει μεταξύ των Δωδεκανησίων της Αμερικής. Έτσι και φέτος, την Κυριακή 10 Μαρτίου, οι Δωδεκανήσιοι της Αμερικής γιόρτασαν στο καθεδρικό ναό του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια της Νέας Υόρκης, την 71η επέτειο της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με την μητέρα Ελλάδα.

Από ενωρίς ήρθαν οι συμπατριώτες για να βρουν θέση στην αίθουσα «Πατρίδη».

Όπως κάθε χρόνο, οι προετοιμασίες για την γιορτή άρχισαν από ενωρίς μαζί με δημοσιεύσεις στον Ομογενειακό τύπο. Παράλληλα και από πιο μπροστά, η πολύ δουλειά και προετοιμασίες γινόντουσαν αθόρυβα. Γύρω στα 100 άτομα, από την πρόεδρο της Ομοσπονδίας μέχρι το πιο μικρό παιδί έπρεπε να προετοιμαστούν και να συντονιστούν για την ημέρα της γιορτής. Η αίθουσα έπρεπε να ετοιμαστεί και να διακοσμηθεί για την ημέρα της γιορτής.

Τα παραδοσιακά φαγητά, γλυκίσματα, αναψυκτικά, καφέδες και όλα τα εφόδια έπρεπε να προετοιμαστούν. Τα χορευτικά συγκροτήματα να ετοιμάσουν τις παραδοσιακές τους στολές και να κάμουν τις πρόβες τους. Το ίδιο και όσοι ασχολούνται με την παραδοσιακή μουσική, τα τραγούδια και τις επαγγελίες. Κάθε χρόνο, αυτή η προετοιμασία είναι που δένει τους Δωδεκανησίους και τους κάνει να αισθάνονται σαν μια οικογένεια.

Από το Bronx ήρθαν τα Κασιωτάκια να πάρουν μέρος στον εορτασμό.

Την Κυριακή 10 Μαρτίου, άρχισε η εορτή με αρχιερατική Θεία λειτουργία και δοξολογία, που τέλεσε ο Καλυμνιακής καταγωγής Μητροπολίτης New Jersey Ευάγγελος Κουρούνης βοηθούμενος από τον ιερατικό προϊστάμενο του Αγίου Δημητρίου, αρχιμανδρίτης Νεκτάριο Παπαζαφυρόπουλο, τον ιερέα Ιάκωβο Ροδίτη και τον διάκονο Νικόλαο Πάρο. Ακολούθησε αρτοκλασία για τους επιζώντας Δωδεκανησίους και ψάλει επιμνημόσυνος δέηση για τους γνωστούς και αγνώστους ήρωες της Δωδεκανησιακής Ελευθερίας.

Ας σημειωθεί ότι, στην επιτυχία της εκδήλωσης συντελεί η συνδρομή της κοινότητας του Αγίου Δημητρίου με πρόεδρο τον Μανώλη Δρίτσα από την Πάτμο. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Έλληνας Γενικός πρόξενος της Νέας Υόρκης Κωνσταντίνος Κούτρας και η πρόξενος Λάνα Ζωχιού.

Η Δωδεκανησιακή Νεολαία κλείνει το χορό με όλα τα νησιά αγκαλιασμένα και αδελφωμένα.

Το πολιτιστικό μέρος του προγράμματος συνεχίστηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κοινότητας «Πατρίδη», η οποία ήταν ασφυκτικά γεμάτη, από Δωδεκανησίους και άλλους ομογενείς. Το πρόγραμμα παρουσίασε ο Γιάννης Σακέλλης. Η γιορτή άρχισε με προσευχή από τον Μητροπολίτη Ευάγγελο και στην συνέχεια η Αρετή Μαραγκού έψαλε τον Εθνικό ύμνο της Αμερικής και ο εξάχρονος Μάρκος Παυλάκης έψαλε τον Εθνικό ύμνο της Ελλάδας.

Ακολούθως η πρόεδρος της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας Μαρία Μαραγκού, με σύντομη αλλά εμπεριστατωμένη ομιλία αναφέρθηκε στο νόημα της γιορτής. Στην συνέχεια ο Γεν. πρόξενος της Ελλάδας Κωνσταντίνος Κούτρας μετέφερε τον χαιρετισμό της Ελληνικής πατρίδας. Τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνισε ο Μητροπολίτης Ευάγγελος.

Από τα φοιτητικά τους χρόνια και πάνω από μισό αιώνα, οι Δημοσθένης Τριανταφύλλου (αριστερά) και Μανώλης Κασσώτης δίνουν κάθε χρόνο το παρόν στην εορτή της Ενσωμάτωσης. Είναι από αυτούς που γεννήθηκαν σκλάβοι και αντίκρισαν να ξημερώνει η «Μεγάλη Μέρα της ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ».

Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με απαγγελίες του «Ύμνου της Δωδεκανήσου» από την Μελίνα Τσιροπούλου, «Στη Γαλάζια Θάλασσα μας» από την Ειρήνη Μαραγιάννη και «Στα Ελεύθερα Δωδεκάνησα» από τον Βασίλη Μιχαηλίδη. Στην συνέχεια χόρεψαν τα χορευτικά της Κάσου, Καλύμνου, Νισύρου, Τήλου και της Δωδεκανησιακής Νεολαίας.

Στην παραδοσιακή ορχήστρα συμμετείχαν, από την Δωδεκανησιακή Νεολαία οι Ανδρέας Γκούστας (λύρα), Αναστάσης Σιφονιός (βιολί) Βασίλης Βασιλιάδης(λαούτο) και Γιάννης Θεμελής (λαούτο). Τελειώνοντας ο Γιάννη Σακέλλης ευχαρίστησε όσους εργάστηκαν για την επιτυχία της γιορτής και αυτούς που την τίμησαν με την παρουσία τους.