ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «Παραδοσιακά τραγούδια, μουσικά όργανα και έθιμα της Καρπάθου» στα πλαίσια του μαθήματος της Μουσικής
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2018-2019
Την Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2019 οι μαθητές της Δ΄ τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Καρπάθου μαζί με τη Διευθύντρια του Σχολείου κα Καλλιόπη Ιωαννίδου, την καθηγήτρια μουσικής του σχολείου κα Χρυσάνθη Αυλωνίτου, το δάσκαλο τους κ. Λάμπρο Ζαρόγιαννο και τη δασκάλα της παράλληλης στήριξης κα Ιφιγένεια Μαρινάκη είχαν τη χαρά να επισκεφθούν το εργαστήριο κατασκευής Καρπάθικης Λύρας του κ. Γιώργου Κατωγυρίτη στη Βαθά Μενετών τα πλαίσια του πολιτιστικού προγράμματος με τίτλο: «Τραγούδια, έθιμα και παραδοσιακοί οργανοπαίκτες της Καρπάθου» που υλοποιείται φέτος στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Καρπάθου στα πλαίσια του μαθήματος της μουσικής από τους μαθητές της Δ΄ τάξης.
Ο κ. Κατωγυρίτης ασχολείται με την κατασκευή λύρας πάνω από 30 χρόνια και έχει κατασκευάσει συνολικά πάνω από 800 λύρες! Εξήγησε στα παιδιά ότι τα ξύλα που χρησιμοποιεί είναι ο ασκέλινος, η μουριά, ο κέδρος, η καρυδιά, το κυπαρίσσι και η κερασιά και για το επάνω μέρος του οργάνου το κατράνι ξύλο που προέρχεται από το Λίβανο. Εξήγησε στους μαθητές του σχολείου για το διαφορετικό ηχόχρωμα που παράγει η κάθε λύρα και πως η κάθε μια έχει τον δικό της μοναδικό και ξεχωριστό ήχο. Μίλησε, επίσης, για τα μέρη του οργάνου (χορδές, κλειδιά, γλώσσα, ψυχή, καλάουρας), το κούρδισμα και τη διαφορά που έχει στην κατασκευή και το μέγεθος από τη λύρα της Κρήτης. Έδειξε στο εργαστήρι τα εργαλεία που χρησιμοποιεί και τα στάδια κατασκευής της λύρας στην Κάρπαθο. Οι μαθητές έκαναν πολλές ερωτήσεις στον κ. Κατωγυρίτη, ο οποίος έδωσε απαντήσεις σε όλες και εξήγησε στα παιδιά πως οτιδήποτε και αν κάνουν στη ζωή τους, πρέπει πάνω απ’ όλα να το αγαπούν και να το κάνουν με μεράκι. Μόνο τότε θα πετύχουν τους στόχους τους.
Η χαρά των μαθητών και των εκπαιδευτικών ήταν απερίγραπτη, γιατί είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να τραγουδήσουν μαζί με τους παραδοσιακούς οργανοπαίχτες κ. Μιχάλη Τσαμπουνιέρη (λύρα) από το Σπόα, τον κ. Νίκο Πορτοκάλη (λαούτο) από τις Μενετές και τον κ. Μανώλη Κρητσιώτη (λύρα) από το Όθος. Άκουσαν πολλούς σκοπούς και τραγούδησαν «Στα μάρμαρα του Γαλατά», «ποιος είε πράσινο δεντρί» τα οποία είχαν ήδη διδαχθεί στο σχολείο. Οι μαθητές δοκίμασαν ακόμη και να παίξουν τη λύρα.
Στον προγραμματισμό του πολιτιστικού προγράμματος «Παραδοσιακά τραγούδια, μουσικά όργανα και έθιμα της Καρπάθου» μέχρι τη λήξη του σχολικού έτουςείναι η επίσκεψη στο Σχολείο μας από οργανοπαίχτες από όλα τα χωριά της Καρπάθου, η εκμάθηση σκοπών της Καρπάθου (Άγιος Κωνσταντίνος, Σκοπός της Νύχτας) και συρματικών τραγουδιών, η έρευνα και η καταγραφή ηθών και εθίμων, η επίσκεψη στο Λύκειο Ελληνίδων κ.ά.
Στο Σχολείο έχουν εκπονηθεί τα τελευταία χρόνια ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα με θέματα από την παράδοση της Καρπάθου (Μέλι, λάδι, κρασί: οι θησαυροί του τόπου μας, Τα παραμύθια της Καρπάθου, Τα παραδοσιακά παιχνίδια της Καρπάθου, Η καλλιέργεια του μεταξοσκώληκα στην Κάρπαθο και πολλά άλλα), σκοπός των οποίων είναι η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας μέσα από εμπειρίες και βιώματα, έτσι ώστε να ενδυναμώσουμε την πολιτιστική τους ταυτότητα και να τους εμφυσήσουμε τα ιδανικά και τις αξίες, τα ήθη και τα έθιμα των προγόνων μας. Κάθε μαθητής πρέπει να γνωρίζει την καταγωγή του και να είναι υπερήφανος γι’αυτή. Το σύγχρονο σχολείο μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην διάδοση της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού μας και στην ενδυνάμωση της πολιτιστικής ταυτότητας των μαθητών.
Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ
2ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΡΠΑΘΟΥ
ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ
Η ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΑΥΛΩΝΙΤΟΥ