Ως γνωστόν, με την υπ’ αριθμ. 75/02/31-05-2018 απόφαση της ΕΣΑΛ, δεν εγκρίθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, η νέα (3η κατά σειράν από το 2014) πρόταση του μελετητή Γιαμίν για το «νέο λιμάνι» στο Γαρόνησο.
Η απόφαση αυτή ήταν μονόδρομος, λόγω των οφθαλμοφανών – και στους πλέον αδαείς – μειονεκτημάτων της «πρότασης» τα οποία την καθιστούσαν όχι απλώς παντελώς άχρηστη αλλά και εξαιρετικά επικίνδυνη για το νησί μας, εκ των οποίων τα σημαντικότερα είναι επιγραμματικά τα ακόλουθα:
- Δεν είναι πρακτικά δυνατή η επέκταση του στο μέλλον, ούτε η πρόσδεση κρουαζιερόπλοιων.
- Όχι μόνον δεν παρέχει καμιά ασφάλεια αλλά αντιθέτως δημιουργεί μεγαλύτερους κινδύνους κυρίως λόγω της καθαίρεσης τμήματος του σημερινού λιμενοβραχίονα, για άνοιγμα νέας εισόδου στο λιμάνι, με αποτέλεσμα να μηδενίζεται η προστασία της λιμενολεκάνης των Πηγαδίων και κυρίως του ανατολικού της τμήματος από τους Βόρειους και βορειοανατολικούς κυματισμούς και ανέμους. Δεν χρειάζονται ειδικές γνώσεις μελετητή για να καταλάβει ο μέσος άνθρωπος τις συνέπειες για τα σκάφη αλλά και για τα καταστήματα της προκυμαίας. Ο ισχυρισμός του μελετητή ότι υπάρχει …. βόρεια ακτογραμμή, η οποία την προστατεύει είναι εκτός πραγματικότητας και είναι ενδεικτικός της ποιότητας της «πρότασης» του.
- Δεν είναι λειτουργικό γιατί, εκτός των άλλων, δεν επιτρέπει διαχωρισμό χρήσεως των λιμενικών έργων ούτε καλύπτει την ανάγκη για την ασφαλή εκφόρτωση επικινδύνων φορτίων και εκρηκτικών μακριά από την πόλη και δεν επιλύει το μείζον κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης των Πηγαδίων. Μάλλον το επιδεινώνει.
Η πρόταση αυτή εισήχθη προς έγκριση στην ΕΣΑΛ μετά την υποτιθέμενη «έγκριση» της με την υπ’ αριθμόν 120/26.06.2017 απόφαση του Δ.Σ του Λιμενικού Ταμείου Νότιας Δωδεκανήσου. Η οποία ελήφθη με πλειοψηφία των «αιρετών» μελών του Δ.Σ του Λ.Τ, μεταξύ των ο οποίων ο Δήμαρχος Καρπάθου και ο Πρόεδρος του Δ.Σ, αλλά: α) με τις «επισημάνσεις» της αναπληρώτριας προϊσταμένης της Διευθύνουσας τα έργα Υπηρεσίας του Δ.Λ.Τ.Ν.Δ κ. Μαρίκας Δεληγιάννη οι οποίες, στην ουσία τους, ΑΝΑΙΡΟΥΣΑΝ ΠΛΗΡΩΣ την υποτιθέμενη «σύμφωνη γνώμη» της και την «πρόταση» στο σύνολο της και β) με μειοψηφία του μοναδικού κατ’ εξοχήν αρμόδιου μέλους του, μηχανικού της τεχνικής Υπηρεσίας του Λ.Τ, Παναγιώτη Χαμουζά, ο οποίος αιτιολόγησε πλήρως, αναλυτικά και εμπεριστατωμένα την αρνητική ψήφο του, στην οποία ΟΥΔΕΜΙΑ αντίκρουση υπήρξε από οποιοδήποτε μέλος του ΔΣ του Λ.Τ.Ν.Δ, ενώ, αντιθέτως, υιοθετήθηκε πλήρως από την κ. Δεληγιάννη στις «επιφυλάξεις της».
Πηγάδια, Κάρπαθος. (Φωτο: Δημήτρης Γεργατσούλης)
Αρκεί να διαβάσει κάποιος έστω και επί τροχάδην τις επιφυλάξεις της κ. Δεληγιάννη και την αιτιολόγηση της αρνητικής ψήφου του κ. Χαμουζά, για να αντιληφθεί αμέσως τα προαναφερθέντα οφθαλμοφανή μειονεκτήματα της πρότασης. Επισημαίνω μόνον εδώ ότι, όπως αναφέρει ο κ. Χουμουζάς, χωρίς να υπάρξει οποιοσδήποτε αντίλογος, οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Λ.Τ. ούτε προσκλήθηκαν ούτε καν ενημερώθηκαν για να εκφράσουν τις απόψεις τους επί της προτάσεως πριν από την εισαγωγή της για έγκριση στο ΔΣ του Λ.Τ, όπως προέβλεπε η προηγούμενη απόφαση της ΕΣΑΛ. Το ίδιο συνέβη και με την «Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιέρας». Επισημαίνω επίσης το ακόλουθο άκρως ενδεικτικό απόσπασμα της εισήγησης του κ. Χαμουζά ως προς την ουσία της απορριφθείσας «πρότασης» ΓΙΑΜΙΝ
«Βεβαίως συμφωνώ με τις παρατηρήσεις έτσι όπως υποβλήθηκαν από την εισηγήτρια αν. προϊσταμένη της Τ.Υ. της Υπηρεσίας του ταμείου οι οποίες στη ουσία αναιρούν τον προτεινόμενο σχεδιασμό και β) Ολοκληρώνοντας και επειδή τα προτεινόμενα έργα δεν καλύπτουν τις ανάγκες που αναφέρονται στο αρ. 65/03/25-01-16 πρακτικό της Ε.Σ.Α.Λ. αλλά ούτε ανάγκες σε βάθος τουλάχιστον 10ετίας, δεν ψηφίζω υπέρ της λύσεως αυτής.»
Και μόνον αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει τα αιρετά μέλη του ΔΣ του Λ.Τ. σε άμεση απόρριψη της πρότασης ΓΙΑΜΙΝ, αφού, εκτός των άλλων, προδίκαζε την απόρριψη της από την ΕΣΑΛ και την εντεύθεν καθυστέρηση της υπόθεσης του λιμανιού για δύο ακόμη χρόνια. Ή τουλάχιστον στην αναβολή λήψης απόφασης για να ζητήσουν τις απόψεις ειδικών (Καθόσον γνωρίζω δεν υπάρχει αξιολόγηση της πρότασης ΓΙΑΜΙΝ από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, αφού ο κ. Δήμαρχος αρνείται να μου χορηγήσει αντίγραφα του σχετικού φακέλου παρά τις έγγραφες αιτήσεις μου, εκ των οποίων η πρώτη υποβλήθηκε πριν από ένα (1) έτος).
Δυστυχώς έπραξαν το αντίθετο. Ενέκριναν την πρόταση, χωρίς καμιά απολύτως, έστω και στοιχειώδη, αντίκρουση της εισήγησης Χαμουζά και χωρίς να αναλογίζονται τις συνέπειες και το μέγεθος των ευθυνών τους, με τα γνωστά αποτελέσματα. Μέχρι σήμερα, καθόσον γνωρίζω, κανένα μέλος της επιτροπής δεν έδωσε εξήγηση για την θετική ψήφο του. Ούτε αναμένεται να συμβεί κάτι τέτοιο.
Το οικονομικό μέλλον όλης της Καρπάθου (και όχι μόνον των Πηγαδίων), φαίνεται να βρίσκεται στην αειφόρο, ισορροπημένη, εγκαίρως και επαρκώς προγραμματισμένη τουριστική ανάπτυξή της.
Μεταξύ των βασικών έργων υποδομής για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού είναι η κατασκευή ενός σύγχρονου, λειτουργικού και ασφαλούς λιμανιού, το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες του νησιού μας σε βάθος 50ετίας τουλάχιστον, με πρόβλεψη δυνατότητας επέκτασής του, ώστε να εξυπηρετεί τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες του λόγω της αλματώδους τουριστικής ανάπτυξης.
Το δίλημμα «αν θέλουμε λιμάνι» ή δεν θέλουμε λιμάνι είναι προφανώς ψευτοδίλημμα, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κανένας που να μην δέχεται την αναγκαιότητα της κατασκευής νέου λιμανιού. Το πραγματικό δίλημμα είναι άλλο. Θέλουμε ένα «οποιοδήποτε λιμάνι» για να πούμε ότι κάτι κάναμε και να «εμφανίσουμε έργο» έστω και πρόχειρο ή θέλουμε σύγχρονο και λειτουργικό λιμάνι με απεριόριστο όριο ζωής; Αντέχουμε άλλες προχειρότητες στον τόπο μας; Δεν νομίζω ότι υπάρχει στοιχειωδώς σοβαρός άνθρωπος που να προκρίνει την πρώτη λύση («οποιοδήποτε λιμάνι»), η οποία οδηγεί με βεβαιότητα στην μη κατασκευή του αφού δεν πρόκειται να εγκριθεί από την ΕΣΑΛ μελέτη για «οποιοδήποτε» λιμάνι, όπως αποδείχθηκε περίτρανα από την «τύχη» των «μελετών» του κ. Γιαμίν.
Μετά και την μη έγκριση και της νέας (τελευταίας) πρότασης ΓΙΑΜΙΝ και την εξέλιξη της όλης διαδικασίας, φαίνεται ότι η κατασκευή λιμανιού αποκλειστικά και μόνον στη θέση ΓΑΡΟΝΗΣΟ είναι εντελώς προβληματική έως αδύνατη. Συνεπώς απαιτείται άμεση επανεκτίμηση του θέματος στο σύνολό του και αντιμετώπιση του προβλήματος από μηδενική βάση. Με καθαρή σκέψη, μακριά από ιδεοληψίες του παρελθόντος, προσωπικά, κομματικά και τοπικά μικροσυμφέροντα. Αυτό που προέχει, και μάλιστα πρέπει να γίνει σύντομα, είναι να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις, μετά από δημόσιο διάλογο, στον οποίο θεωρώ ότι έχουμε υποχρέωση να καταθέσουμε όλοι, με παρρησία και σαφήνεια, τις προτάσεις μας, είτε ως προς το θέμα της χωροθέτησης του είτε ως προς την διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί και τα μέσα για την επιτυχία του σκοπού, το συντομότερο δυνατόν. Κανείς δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον μελετητή στην σύνταξη και υποβολή της τελικής μελέτης. Θα ήταν παράλογος όποιος υποστήριζε τέτοια άποψη. Εξίσου παράλογη, όμως, είναι και η θέση ότι ο Δήμος πρέπει να υιοθετεί αβασάνιστα την οποιαδήποτε πρόταση του μελετητή. Ακόμη κι αν είναι οφθαλμοφανώς εσφαλμένη, όπως συνέβη με τις προτάσεις ΓΙΑΜΙΝ. Στη δημοκρατία όλα τα θέματα, και ειδικά τα σοβαρά, υπόκεινται σε δημόσιο έλεγχο και κριτική. Για να εφαρμοσθούν οι οποιεσδήποτε λύσεις που προτείνονται πρέπει να υιοθετηθούν από την πλειοψηφία της κοινωνίας. Διαφορετικά δεν εφαρμόζονται.
Ως προς το θέμα της χωροθέτησης του λιμανιού έχουν κατατεθεί διάφορες προτάσεις. Αυτές οι οποίες, λόγω της ιδιότητας των προτεινόντων, έχουν όλα τα εχέγγυα της αξιοπιστίας και σοβαρότητας, είναι αυτή του συνόλου των Καρπαθίων Πλοιάρχων (υπογράφεται από 28 πλοιάρχους) και αυτή του αρμόδιου τεχνικού του Λιμενικού Ταμείου κ. Χαμουζά. Και οι οποίες συμπίπτουν στα βασικά σημεία τους. Συνίστανται δε σε γενικές γραμμές, στην επέκταση του σημερινού λιμανιού σε μήκος 150,00 περίπου μέτρων ώστε να εξυπηρετούνται τα κρουαζιερόπλοια, την κατασκευή κρηπιδώματος στο ΓΑΡΟΝΗΣΟ μήκους 150,00 μέτρων για τα επιβατικά πλοία και την κατασκευή κρηπιδώματος μήκους 200,00 μέτρων στο ΒΡΟΝΤΗ για τα εμπορικά πλοία. Τα πλεονεκτήματα της λύσης αυτής, η οποία φαίνεται να έχει μικρότερο κόστος από την πρόταση ΓΙΑΜΙΝ, εκτός των άλλων, είναι: α) ο υπερδιπλασιασμός των κρηπιδωμάτων του λιμανιού, β) η δυνατότητα εύκολης και οικονομικής επέκτασης των εγκαταστάσεων στο μέλλον, αν χρειασθεί, γ) η αποσυμφόρηση της πόλης των Πηγαδίων από την κίνηση των βαρέων οχημάτων (φορτηγών, νταλικών κλπ.), δ) η πρόσδεση κρουαζιερόπλοιων χωρίς κανένα πρόβλημα και ε) η πλήρης προστασία ολόκληρης της λιμενολεκάνης των Πηγαδίων από τους κυματισμούς. Οι προτάσεις αυτές, τις οποίες φαίνεται να συμμερίζεται η συντριπτική πλειοψηφία των συμπατριωτών μας, δεν λήφθηκαν υπ’ όψιν μέχρι σήμερα. Με τα γνωστά αποτελέσματα.
Στο πλαίσιο του διαλόγου αυτού προτείνω:
1) Άμεση σύγκλιση του Δημοτικού Συμβουλίου για την πλήρη και αναλυτική ενημέρωση των δημοτών για την πορεία της υπόθεσης μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών όλων των οργάνων του Δήμου, και λήψη αποφάσεων επί του θέματος.
2) Άμεση ανάθεση από τον Δήμο Καρπάθου, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, σε ειδικευμένο έμπειρο μελετητικό γραφείο, της εκπόνησης, εντός του 2018, προκαταρκτικής μελέτης που θα εξετάζει όλες τις ρεαλιστικές εναλλακτικές λύσεις για τις ανάγκες που πρέπει να εξυπηρετήσει το νέο λιμάνι σε βάθος 50ετίας, της καταλληλότερης τοποθεσίας, αλλά και του σχετικού κόστους. Η μελέτη αυτή σε συνδυασμό με τις άνω προτάσεις, θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την επανεξέταση του όλου προβλήματος, την τοποθέτηση του σε ορθή βάση από τις αρμόδιες Αρχές, την υποβοήθησή τους να λάβουν την ορθή απόφαση, καθώς και στην αξιολόγηση οποιασδήποτε νέας μελέτης εκπονηθεί από την Περιφέρεια, ώστε ο Δήμος Καρπάθου να μπορεί να λάβει σοβαρή και υπεύθυνη θέση επ’ αυτής και να επιδιώξει δυναμικά την επίσπευση των σχετικών διαδικασιών.
Είναι απορίας άξιον γιατί μια τέτοια μελέτη δεν συντάχθηκε από την έναρξη των διαδικασιών, όπως ζητούσαν μερικοί… «ιδιόρρυθμοι» συνδημότες μας. Ή τουλάχιστον, μεταγενέστερα, όταν απορρίφθηκε η πρώτη πρόταση ΓΙΑΜΙΝ. Θα είχε εξοικονομηθεί πολύτιμος χρόνος. Ας μην περιμένουμε να αξιολογήσουμε τη … νέα «πρόταση» ΓΙΑΜΙΝ, ώστε να περάσουν άσκοπα και άλλα χρόνια.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Ως γνωστόν στις 31-08-2018, μετά από αίτημα 7 δημοτικών συμβούλων (το οποίο υποβλήθηκε μετά την παράνομη απόρριψη σχετικού αιτήματος 41 συμπατριωτών μας), συνεκλήθη υποχρεωτικά το Δ.Σ. για να συζητήσει το θέμα του λιμανιού. Όπως είναι επίσης γνωστόν, η συζήτηση αυτή αναβλήθηκε παρανόμως για δήθεν κατεπείγοντες λόγους, με την εμφανώς προσχηματική αιτιολογία, ότι δεν είχε δημοσιευθεί ακόμη η απόφαση της ΕΣΑΛ. Πραγματικός σκοπός της αναβολής ο αποκλεισμός της ουσιαστικής ενημέρωσης των Δημοτών που θα αναδείκνυε τις ευθύνες για την στασιμότητα του εγχειρήματος που ξεκίνησε από το 2004 και βρίσκεται σήμερα στο σημείο μηδέν.
Απόδειξη: Μολονότι έχει παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 20 ημερών από την δημοσίευση της απόφασης της ΕΣΑΛ (οπότε και εξέλιπε ο προσχηματικός λόγος της αναβολής), δεν έχει γίνει σύγκλιση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη συζήτηση του θέματος. Και όμως. Ουδείς εκ των πασίγνωστων πρωταγωνιστών της αναβολής είχε τη στοιχειώδη ευθιξία να κινήσει την διαδικασία συζήτησης του θέματος στο ΔΣ. Ούτε οι έχοντες προς τούτο ειδική νομική υποχρέωση Δήμαρχος και Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου.
Το θέμα είναι πολύ σοβαρό για να ξεχαστεί. Υπάρχουν δημότες (και είναι πάρα πολλοί) οι οποίοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τα προβλήματα του νησιού τους και θα δράσουν, όπως έπραξαν και στο παρελθόν, χωρίς να υπολογίζουν οποιοδήποτε κόστος.
Αθήνα, 20 Οκτωβρίου 2018
Μιχαήλ Λ. Κοσμάς
